Tussen India en Korea

Hallo Renate,

Bij het lezen van je brief kon ik je boosheid effectief voelen. Ik stuur je een dikke knuffel om die boosheid wat te verzachten. Het is wel bedroevend om te beseffen dat de situatie van heel wat geadopteerden lijkt op het varen met riemen die ze niet goed kunnen hanteren omdat ze het niet of nauwelijks geleerd hebben.

Je vroeg me wat veiligheid voor mij betekent…

Ik ervaar soms eenzaamheid en leegte, maar ik heb het geluk mijn eigen gezin rondom mij te hebben. Bij hen ben ik altijd veilig. Toch heb ik het laatste jaar leren begrijpen dat die veiligheid voor mij écht wel een ding is. Er is maar een beperkt aantal mensen waarbij ik me echt goed voel, en waarvan ik weet dat ik mezelf mag zijn, ook in mijn huidig groeiproces.

In mijn huidige situatie bestaan er momenteel 2 vormen van veiligheid: veiligheid kan gelinkt zijn aan een plaats of een ruimte. Daarnaast kan veiligheid ook weergegeven worden door een persoon. Bij welke persoon voel ik me veilig? Ben ik wel veilig bij mezelf?

In mijn kindertijd was ik, uiterlijk, altijd het vrolijke goedlachse kind (dat heb ik in één van de vorige brieven al eens aangegeven). Dat idee werd nog aangewakkerd door de omgeving, want dat waarop mensen positief reageren werd of wordt uiteraard uitvergroot. Zelf besef ik recent pas, dat die vrolijkheid één van de vele maskers is waarmee ik in mijn leven heb gefunctioneerd. Ik had dus lichamelijk een vals gevoel van veiligheid, omdat ik toen niet wist dat mijn lichaam het verdriet heel diep verstopte.

Het feit dat er geen plaats werd gemaakt voor het verwerken van verdriet en rouw, maakt dat ik momenteel blokkeer. In mijn naaste omgeving heb ik 2 ongeneeslijke zieke personen, en daarmee omgaan is voor mij een ware uitdaging. Ik kan geen afstand nemen, of het me niet aantrekken. Het is alsof ik het leed van die personen ook zelf doormaak. Dat is heftig, maar is door het verleden nu eenmaal zo gegroeid. Mijn empathisch vermogen zorgt dat dit tegelijkertijd mijn valkuil vormt. Om daarmee leren te leven, en mijn mindset te veranderen, ben ik in therapie. Het vat hebben op zaken, daarop is mijn leven gebaseerd. Geen controle hebben op wat rondom mij gebeurt, brengt mij letterlijk van mijn voetstuk.

Het begin van mijn leven is gestart in het ongewisse. Het veranderen van omgeving, zonder boe of ba, was effectief een sprong in het onbekende. En als ik er grotendeels op terugkijk, kan ik wel vaststellen dat ik in zekere mate mijn leven toch heb kunnen opbouwen.

Maar heb begrijpen van het effect en de werking van bepaalde systemen begint nu pas te dagen, en dat komt wel binnen.

Ik ben duidelijk gevoelig aan verandering in mijn omgeving. Toch ben ik niet bang van uitdagingen. Dat klinkt tegenstrijdig. Ik geef een concreet voorbeeld:

Na mijn studies regentaat heb ik 1 jaar in Vlaanderen gewerkt. Daarna ben ik naar Wallonië verhuisd om een talenproject op te starten in een Franstalige school. Ik zag dit als een geweldige uitdaging, te meer omdat ik op deze manier mijn Frans, de taal waarmee ik extra feeling heb, dagelijks kan gebruiken. Het talenproject heeft mij doen verplaatsen, best wel bijzonder als je weet dat geadopteerden over het algemeen niet zo uitkijken naar verhuizen, net omdat het lichaam al ongewenst verplaatst is geweest in het verleden. Het leiderschap van de school is iets meer dan 5 jaar geleden veranderd. Sinds die switch, kan ik me moeilijk vinden in de nieuwe setting. Het is alsof mijn lichaam weg wil nog voordat ik het gebouw binnenstap. Al die controlerende blikken, doen me huiveren. Heel vreemd, omdat ik ook jaren zelf heel wit-zwart gefunctioneerd heb.

De laatste jaren ga ik dus werken voor mijn leerlingen, maar wat errond gebeurt, ervaart mijn lichaam als ‘onveilig’. De vraag is: hoe komt dat mijn lichaam hier zo op reageert? Want rationeel weet ik dat voor die school verhuisd ben, dat ik veel energie heb gestoken in een project waarin ik nog steeds geloof. Maar mijn lichaam wil niet (meer) mee. Het deel van de verklaring kan zijn, dat ik zelf minder goed in mijn vel zit. Ik heb wel enkele collega’s die de vraag stellen: ‘An Sheela, hoe gaat het nu met jou?’ En op zich ik vind dat heel attent, alleen heb ik het echt moeilijk met het delen van mijn dieperliggende gevoelens. Alsof de nieuwe An Sheela er precies niet mag zijn. Alsof de altijd volgzame An nu een An Sheela wordt die meer haar grenzen leert stellen, overmand wordt door twijfels. Ben ik in die metamorfose ook nog de moeite waard? Of willen/durven mensen dat proces en die twijfels niet zien?  Of wil ik het zelf niet zien of integreren? Het zelfvertrouwen, dat altijd al op een laag pitje heeft gestaan, krijgt nu de kans om te groeien. Het is zoeken, maar ik ben vastberaden om die hooiberg te doorspitten.

Een ander voorbeeld voor een veilige plaats: als ik in een nieuwe omgeving kom, scan ik de ruimte in enkele seconden, en zal ik altijd een plaats zoeken met veel lichtinval om me te installeren. Ik heb vroeger in een vrij donker huis gewoond, en dat heb ik nooit leuk gevonden. Dit heb ik ook pas dit jaar beseft, want ik functioneerde op automatismen, en stond er dus nooit bij stil.

Hoe kan ik me leren veilig voelen in mijn lichaam? Want ook daar durft het wel eens lastig te zijn. In één van mijn eerdere schrijfsels gaf ik aan dat ik het programma Spoorloos heel gecommercialiseerd vind. En toch heb ik het, klaarblijkelijk, nodig om mijn proces te doorvoelen. Maar wat ik de vorige week heb ontdekt, is dat telkens ik het woord verdriet/rouw hoor, mijn lichaam momenteel in een bepaalde modus gaat, survivalmodus of overlevingsmodus, waarbij het brein een situatie als gevaarlijk of onveilig ervaart. Als 2 gerelateerden elkaar na jaren ontmoeten op het televisiescherm, gaat mijn lichaam letterlijk huilen: mijn hart bloedt, mijn lichaam trilt, en de koude rillingen rollen over mijn rug. Vroeger kon ik het totaal niet plaatsen, nu begrijp ik dat mijn ‘verstopte’ verdriet getriggerd wordt door het verdriet van de personen op TV. Ik denk dat de tijd voor mij is aangebroken om met dat verdriet te leren dealen en die gesloten doos van Pandora te openen.

In die doos van Pandora zoek ik naar een schitterende parel. Deze parel kan ik dan leren omarmen en dragen in mijn hart, zodat ik ga kunnen stralen als ontpopte geadopteerde, die bewust is van haar beperkingen en systemen, maar die op hetzelfde moment kan uitdragen waarvoor ze staat. Daarvoor is veiligheid dus essentieel: Safety first!

Om deze brief af te sluiten zou ik jou nog willen vragen, Renate: Wat houd je momenteel zoal bezig? Waar sta jij in je proces?

*triggerwarning zelfdoding*
Als je vermoedt dat deze tekst je extra kan raken, raden we je aan om hem te lezen als je gezelschap hebt. Onderaan worden gegevens vermeld van mensen en diensten die je kan contacteren voor moest dit nodig zijn.

Hey An Sheela,
Bedankt voor je mooie, rakende brief. Ik zie jou (en mezelf) heel graag uit de schaduw treden, fijn om een stukje daarvan samen te mogen doen.

Mijn schrijfsel is net te laat voor November Adoption Awareness Month (NAAM). Laat me beginnen met uit te leggen dat NAAM in het leven werd geroepen om adoptie te promoten, dus als ik gebruik maak van de term leg ik altijd uit dat ik NAAM invul als Adoptee & first family Awareness month, een moment om extra stil te staan bij de rechten en de belevingen van geadopteerden en hun gezinnen van oorsprong.

1 van de actuele elementen van die rechten is de zogehete nazorg voor geadopteerden.
Volwassen geadopteerden treden (overal ter wereld!) meer en meer uit de schaduw en vertellen over hun beleving, hun angsten, pijn, verdriet, gemis en rouw. Geadopteerden zijn, zoals je schreef, oververtegenwoordigd in zelfdodings- en verslavingscijfers, in de psychiatrische zorg maar ook bijvoorbeeld in gevangenissen. Gemene deler in al die verhalen is het stuitende gebrek aan adequate zorg en nazorg door mensen met kennis en ervaring rond de impact van afstaan, afgestaan en geadopteerd zijn. Geadopteerden die 4 tot 7 keer van hulpverlener moeten veranderen voordat ze bij iemand terecht komen met kennis van zaken, zijn geen uitzondering. Dit kan nefast zijn voor mensen met vertrouwens- en bindingsmoeilijkheden. Vragen en klachten (rond o.a. relaties, werk, angsten, depressieve klachten, lichamelijke klachten,…) waar een geadopteerde mee aanklopt, worden binnen de reguliere hulpverlening vaak niet herkend als zijnde een mogelijk gevolg van afgestaan en geadopteerd zijn.
Ook ik had een bekwame therapeute met wie het goed klikte en die essentieel was om me aan het verstand (en vooral aan het gevoel) te brengen dat afgestaan, verplaatst en geadopteerd worden wel degelijk een effect hebben op een mens. Maar verder dan dat geraakten we niet en toen ik me op mijn allerslechtst voelde, wist ze zelf niet goed wat er gebeurde en kon ze ook geen houvast of perspectief bieden. Achteraf gezien, was dat zeer riskant en mag ik (en zij) mijn ‘pollekes’ kussen dat ik toen zo goed omringd was. De pijn die ik toen voelde was zo allesomvattend dat ik op een bepaald moment niet goed meer wist hoe ik daarmee zou kunnen leven. Ik kan me er sindsdien, en ik had nooit of te nimmer verwacht dit ooit te denken of te schrijven, wel iets bij voorstellen dat de pijn en leegte voor geadopteerden (en andere mensen) op een bepaald moment te zwaar worden om te dragen.
Ik houd mijn hart vast voor de periode die komt, somber qua weer en confronterend met het feest- en gezelligheidsgehalte. Traditioneel is het een periode waarin we als community nog eens extra met onze neus op de feiten worden gedrukt omdat, meer dan anders, geadopteerden geen andere uitweg meer zien dan zelf hun pijn te stoppen.

Ook voor de jonge(re) generatie is zorg en ondersteuning voor de adoptieouders geen overbodige luxe. In mijn praktijk krijg ik te maken met kinderen en jongeren die zogenoemde gedragsproblemen vertonen, daarmee wordt lastig gedrag bedoeld dat te wijten zou zijn aan zogehete hechtingsproblemen.
Wat als we deze signalen zouden beschouwen als normaal en logisch gedrag in een situatie die allerminst alledaags is: de binding en uitreiking tussen moeder en kind werd onderbroken, een gedwongen (niet zelfgekozen) verplaatsing moest worden ondergaan en het wortelen en functioneren in een vreemd systeem wordt verwacht.
Wie ik niet zie in mijn praktijk zijn adoptiekinderen (en geadopteerden) die zich perfect hebben aangepast om te overleven, over wie wordt gezegd dat ze zo verstandig, verantwoordelijk, behulpzaam en matuur zijn. Toch zegt dit niks over hun innerlijke leefwereld en kan schijn verdorie enorm bedriegen.
Hoewel adoptieouders soms wel (beperkte) theoretische kennis hebben meegekregen over trauma en hechting blijkt het in praktijk zeer kwetsbaar en niet evident om af te kunnen stemmen op de noden en behoeften van hun adoptiekinderen. Eigen (zeer begrijpelijke) noden en verlangens van adoptieouders spelen niet zelden op, eigen pijn en gekwetstheden maken soms dat de afstemming vertroebeld wordt en de teleurstelling groeit als mensen merken dat hun adoptiekind, ondanks alle liefde en goede zorgen die geboden worden, maar moeilijk lijkt te kunnen aarden (dit kan uiteraard gelden in alle gezinnen, maar sta me toe te stellen dat dit in het geval van adoptie doorgaans meer beladen en complex is).

Naast psychologische ondersteuning vallen nog tal van andere zaken, die momenteel minder aandacht krijgen, in mijn ogen onder nazorg. Het gaat onder andere ook over:

• adoptieouders sensibiliseren over het leven als kind en persoon van kleur in een witte samenleving zodat de omgeving hier erkennend en bewust mee kan omgaan. Kleurblindheid is een (schadelijke) illusie.
• adoptieouders eten, taal, cultuur,…uit zendende landen leren kennen zodat ze dit in het leven van hun adoptiekind kunnen binnenbrengen
• erkenning krijgen (zonder ja maar)
• gratis toegankelijke informatie ter beschikking hebben over hoe te beginnen aan zoeken naar je familie
• gratis toegankelijke informatie ter beschikking hebben over DNA, DNA databanken en diensten voor verwantschapsonderzoek in zowel zendende als ontvangende landen
• gratis beroep kunnen doen op juridische ondersteuning en informatie rond zaken als naamsverandering, dubbele nationaliteit aannemen, herroepen van adoptie, erkenning als slachtoffer van adoptiefraude,…
• en ja, voor mij hangt daar ook een vorm van financiële compensatie aan vast. Therapie, zoeken, naar je herkomstland reizen, je familie gaan bezoeken (als je geluk hebt),… zijn ontzettend duur en niet zelden onbetaalbaar voor geadopteerden.
  Of neem de kosten die wij als gezin binnenkort zullen maken zodat ik mijn gezin aan mijn familie kan voorstellen: naar Korea vliegen met 4 mensen, logeren, eten,… een paar duizend euro zal niet volstaan.

Veel geadopteerden krijgen nooit de psychologische ondersteuning die ze nodig hebben omdat het te duur is.
Veel geadopteerden moeten sparen om een dure DNA test te doen die ze kunnen opladen in commerciële databanken (vaak de énige mogelijkheid omwille van incorrecte en onvolledige informatie).
Veel geadopteerden moeten jaren sparen om hun familie te kunnen zoeken, laat staan bezoeken.
Veel geadopteerden kunnen het zich nooit permitteren om met hun gezin naar hun herkomstland te gaan.

Nu ik het hier zo neerschrijf, voel ik dat het mij kwaad maakt. Voor adoptieouders zijn uitgaven in het kader van een adoptieprocedure gedeeltelijk fiscaal aftrekbaar. Deze belastingvermindering kan gaan tot ruim 6000 euro per procedure. Het zou een begin zijn om elke geadopteerde ook vrij over een dergelijk (zorg)budget te laten beschikken.

En hoe ik mij voel, wat neerslachtig eerlijk gezegd, de emotie zit me vaak hoog de laatste weken.
Is het de tijd van het jaar, ben ik aan het rouwen,…? Ik kan er de vinger niet opleggen, een combinatie van factoren wellicht. De gebeurtenissen en ontwikkelingen van het afgelopen jaar zoeken hun weg, niet in het minst in mijn lijf. Anders dan vroeger voel ik me stevig en veilig genoeg bij mezelf om te voelen wat ik voel en er niet van weg te lopen. Ik slaag er steeds vaker in om me neer te leggen bij die immer aanwezige dubbelheid in plaats van ertegen te vechten.
Het is zo cruciaal om mensen rond je te hebben waarbij je je veilig en geborgen genoeg weet om dit mee te kunnen delen, zonder oordeel of vragen, mensen waarbij je gewoon mag ‘zijn’.
Hoe lukt het jou om te voelen wat je voelt en hierbij stil te staan? Zijn er mensen bij wie je je veilig genoeg voelt om hier ruimte voor te vragen en bij wie je mag ‘zijn’? En kan je die ruimte aan jezelf geven?

*Belangrijk*
Reik uit als je het moeilijk hebt, er zijn medegeadopteerden die veel van je gevoelens delen en die voor je willen klaar staan. Het zijn er helaas (nog) niet veel, maar er zijn professionele hulpverleners die gespecialiseerd zijn in afstands- en adoptievragen en je op een gepaste manier kunnen ondersteunen bij je proces.
Als je voelt dat je geraakt wordt door wat je gelezen hebt, kan je onderstaande mensen of diensten contacteren:

• An Sheela Jacobs
• Renate Van Geel: www.renatevangeel.be
• Miranda Ntirandekura Aerts: https://www.instagram.com/cier_community/
• Adoptee & foster coaching: www.afcnederland.nl
• A-buddy: www.abuddy.be
• zelfmoordlijn: https://www.zelfmoord1813.be/
• Steunpunt Adoptie: https://www.steunpuntadoptie.be/nl

Hey lieve Renate,

Je laatste brief was weer een voltreffer. Het feit dat je de vinger op de pols legt over de afwezigheid van afstandsouders in geboorteland is meer dan terecht. Ze durven bijna niet uit de schaduw te treden, uit angst voor kritiek, onbegrip en vooral door de pijn die ze zelf doormaakten toen ze hun kind moesten afstaan. Het woord afstandsouder drukt ook die pijn uit, het moeten afstaan van een kind, dat vaak onder druk van buitenaf gebeurde en misschien nog steeds gebeurt, is een traumatische gebeurtenis. Hoe kan je daar nu happy van worden? Of meer nog, hoe kan je als buitenstaander voelen wat een moeder voelt, die haar kind 9 maanden heeft gedragen, bij het afstaan van haar eigen kind?

Soms vraag ik me af, hoe een mens zich moet ‘harden’ onder de druk van de maatschappij want er wordt geen of weinig ruimte gelaten voor de frustraties, het zich alleen voelen in de situatie waarbij er in de plaats van de moeder beslist wordt. Toen ik mijn kinderen op de wereld zette, overviel mijn lichaam van liefde voor hen, maar door het feit dat ik afgestaan ben, zou geen haar op mijn hoofd eraan denken om datzelfde leed aan mijn kinderen door te geven. De pijn van het afgestaan worden, kan in mijn geval niet omgezet worden in nieuwe pijn om eventueel opnieuw afgescheurd te worden van familie, in dit geval mijn eigen kinderen. Dat zou ik niet overleefd hebben, of althans niet doorstaan hebben zonder depressie(s). Het is een enorme uitdaging, om dat kindstrauma-gedeelte niet over te brengen naar mijn kinderen. Want ik ben zo aan hen gehecht dat ik bang ben om hen op een dag niet genoeg hun eigen leven te laten leiden. Maar misschien is het feit dat ik hiervan bewust ben, al een stap in de goede richting.

Familieaangelegenheden, tja, dat zijn zo van die plichtplegingen waar ik minder en minder belang aan hecht. Naar mijn gevoel bereik je veel meer als je mensen de vrijheid laat. Het samenkomen met mensen die je graag ziet, moet niet gereduceerd worden tot vaste verplichte feesten, waarbij vooral energie gaat naar het koken en het uitpakken van grootse cadeaus. Hoe kan je liefde nu met geld kopen? Een simpel gebaar op een onverwachts moment, daar haal ik persoonlijk veel meer uit. Maar de maatschappij en de economie herleeft of leeft van deze vaste momenten waarbij de schijn het vaak wint van oprechtheid.

De 2 vorige zondagen heb ik samen met mijn 2 collega’s van Adoptie Schakel een adoptie-event georganiseerd. Veel mensen, organisaties en stichtingen kregen de kans om verhalen rond adoptie en pleegzorg te delen. Hoe zwaar sommige getuigenissen ook waren, des te meer er verbinding voelbaar was. Ik ben fier op de mensen die dit mee mogelijk hebben gemaakt. Laat ons allemaal uit onze schaduw treden, onze plek innemen en verbinding creëren. Hierdoor houden we moed en hoop, hoop om op een dag de problemen rond adoptie en vooral illegale adopties de wereld uit te helpen.

Zelf voel ik dat ik meer en meer uit mijn schaduw treed, maar dit proces vergt tijd, energie en vooral veel doorzettingsvermogen. Ik blijf hopen dat het me nog heel wat zal brengen. En zoals ik overlaatst de wereld instuurde:

Colour your life, with ups and downs, cherish every moment, and take care of yourself. Listen to the signs of your body, catch them inside of you.

November is de adoption awareness month. Waarom is dit zo belangrijk? Omdat er 4x meer zelfmoorden gebeuren bij geadopteerden dan het gemiddelde. Dit geeft toch aan dat er meer psychologisch leed is bij geadopteerden. De cijfers liegen niet, en ik vind het des te schrijnender dat er zo weinig adoptie sensitieve hulpverleners ter beschikking zijn, en dat de overheid hier zo weinig mee doet. Vaak wordt het verscheuren van de originele familie onderschat. Een gepast woordje voor geadopteerden die uit het leven stapten is hier niet misplaatst.

Hieronder kan je 2 gedichten vinden die ik geschreven heb ter nagedachtenis van de geadopteerden die het leven niet meer zagen zitten. Het is mijn manier om om te gaan met het donkere of schaduwdeel van adoptie.

Hoe voel jij je tijdens deze maand, Renate? Wat doet de Adoption Awareness Month met jou? Ik vond je getuigenis op het What’s Your Story Festival op zijn minst beklijvend. Het werkt nog steeds door op mij…

Veel liefs,

An Sheela

Lieve Smitha, Lee, Thomas, Haryanti, Shalini en nog vele anderen:

Disappearing voices:

Life could have been beautiful,

Life has been too hard,

Pain was invincible,

You got all the worst cards.

Very often, pain was there,

But people didn’t understand,

Little by little, I can feel and accept your choices,

Quitting, and disappearing voices.

To adoptees in difficulties, I hold out my hand,

And I pray, that the suffering part of adoption will end.

©An Sheela Jacobs

Get out of your shadow:

Wind, blowing leaves in the air,

Wind, whistling in the trees,

Rain, taking your tears,

Mixing two types of water.

Two types of families,

Two types of lives,

Two types of culture,

We are split up,

And sometimes we are stuck.

Stuck in pain and suffering,

Life of an adoptee is not always

Bling bling.

But you, you matter, you are nice, you are like gold.

Your smile, you, you count!

Each of you stays in my heart, you are in my mind.

Thinking of you means that my love for you is not behind.

Take care up there, each of you, and many others,

The future of the next generation adoptees,

They don’t have to live and deal with the suffering of their mothers.

Each one can exist, with their ups and downs,

Try to get out of your shadow,

You are the hero of yourself, you lead your own show.

©An Sheela Jacobs

Dag An Sheela,

Hoe anders mijn concrete situatie op dit moment ook is, ik kon heel veel herkennen in je brief, dankjewel daarvoor.

De vragen die je stelt over je afkomst, je afstamming, je roots, je ouders,…kortom over jou, gaan door merg en been voor mij. Ze zijn zo ontzettend normaal, terecht, natuurlijk,…en het voelt zo onrechtvaardig om dit niet te weten. Dit is zo basic maar voor velen zo onbereikbaar, niet enkel onbereikbaar maar de nood en het verlangen om te weten wie je zelf bent, worden vaak miskend of weggezet als labiel en ondankbaar. Het maakt me zo boos als mensen zelfs niet open staan voor de mogelijkheid dat het niet weten van basisinformatie als je naam, geboortedatum en medische achtergrond een immense impact kan hebben op je dagelijks leven, al is het maar omdat je toch elke keer inwendig moet bedenken dat je je eigen naam zelfs niet weet.
Ik heb nu deze informatie wel gekregen. Ik haat het dat ik me daar eigenlijk ‘dankbaar’ voor voel, voor iets waar je gewoon recht op hebt, maar ik ben het dus wel, dankbaar… het is een groot kado voor mij. Ook al betekent het niet het einde van alle vragen en worsteling. Er blijft een levenlang met elkaar dat je gemist hebt, in die zin voelt het voor mij toch nog altijd als incompleet in 2 werelden.

En ja, de mensen die me hebben opgevoed zijn zeer betekenisvol geweest, ze hebben me mee gemaakt tot wie ik ben, maar ik was niet blanco toen ik hier aankwam, ik was al iemand, ontstaan uit 2 mensen, uit een familie en een familielijn, al deze mensen dragen ik in me mee ook al ben ik de verbinding met hen abrupt verloren door de verplaatsing die ik ongevraagd onderging.
Het raakt me diep als ik lees dat je je niet gewild voelt, iets waar velen in meer of mindere mate, bewust of onbewust toch serieus mee kampen. Zoals veel geadopteerden bedacht ook ik als kind, naast het gangbare verhaal dat door mijn omgeving werd verteld, een eigen versie van mijn afkomstverhaal: een koning of een held was mijn vader/moeder die me zou komen halen als ik me niet goed voelde of ruzie maakte met mijn adoptieouders 🙂

Naast de eigen versie maakten we ons ook vaak de voorgekauwde versie eigen: je ouders konden niet voor je zorgen, ze wilden het beste voor jou en hebben je uit liefde afgestaan.
Ik vraag me af hoeveel adoptieouders op de hoogte zijn van de echte, rauwe en ervaren versie van de ouders van oorsprong. Als ze hier niet van op de hoogte zijn, zou het antwoord altijd moeten zijn: we weten het eigenlijk niet. Maar dat was en is blijkbaar geen optie, om die ongemakkelijke waarheid te vertellen.
De ouders van oorsprong in beeld brengen, met hun beleving, hun trauma en de levenslange impact van het verliezen van een kind aan adoptie op hun leven, is iets wat (nog steeds) niet gebeurt, hoewel adoptie wel bij hen begint. Zij worden gedwongen tot afstaan door omstandigheden, zoals jij schrijft en zoals ik het ook aanvoel. Als je spreekt met ouders van oorsprong is het niet meer zo houdbaar en gemakkelijk om woorden als ‘positief en goed verhaal’ eenduidig in de mond te nemen omdat je dan ook de schaduw- en verlieszijde mee in rekening moet brengen.

De totale afwezigheid van ouders van oorsprong in het spreken over adoptie, in beleid en in het (politieke) debat zeggen mij dat we als samenleving gewoon niet klaar zijn om adoptie, en alles en iedereen die daarbij betrokken is, ten volle te durven aankijken. Het lijkt alsof we niet alle consequenties en neveneffecten van adoptie onder ogen willen zien.
Zelf was ik hier lange tijd ook niet toe in staat, door afsplitsing en assimilatie inderdaad. Het bij mezelf geraken, heeft me veel gekost (letterlijk en figuurlijk) maar het doet zoveel deugd en is zo bevrijdend. Het klinkt zo banaal ‘jezelf zijn’ maar het blijkt verdomd moeilijk als je nooit wist wie je was, als je nooit jezelf kon/mocht zijn en als mensen (blijven) vertellen hoe je je zou moeten gedragen en zelfs voelen. Noodzakelijk was het voor mij in heel dit proces om mijn Koreaanse ouders en hun betekenis voor mijn leven te erkennen, al is dat voor veel geadopteerden (zoals voor mezelf lange tijd) te pijnlijk en te moeilijk.

Ik herken je vermoeidheid en je onrust (en eerlijk gezegd ook wel je strategie om in de actie en het doen te schieten), van jezelf in 100 bochten te wringen om je aan te passen en het iedereen naar de zin te maken, van de 2 systemen en werelden die (onbewust) aan je trekken, van de spreidstand waarin we ons staande moeten houden.
Houd je vast voor je eigen proces, ik ben ervan overtuigd dat het je heel veel goeds zal brengen naarmate je er meer van doorworsteld hebt. Het is niet per sé makkelijker of leuker nadien maar het zal zoveel echter en meer als jezelf aanvoelen.

Ik weet van veel geadopteerden dat ze de winter, de lange, donkere avonden en de ‘feest’dagen als zwaar ervaren, omdat al dat samenzijn met familie hen confronteert met het feit dat ze hun familie niet kennen. Zelf heb ik altijd nogal een hekel gehad aan die opgeklopte familieaangelegenheden, om meerdere redenen, is dat iets wat je herkent?
En ook, hoe gaat het met je, waar ben je mee bezig en wat speelt er zoal momenteel?

Dag lieve Renate,

Dank je voor je heftige brief, ik probeer me zo hard in te beelden hoe het voor jou moet voelen, dat je eerste moeder de boot afhoudt voor een bezoek aan haar. Wat een kracht heb jij, om hiermee om te gaan! Sinds de beslissing dat ik ook naar mijn roots terugkeer, gebeurt er van alles in mijn lichaam: gevoelens van euforie, maar ook van onzekerheid, angst, en spanning. Mijn darmen trekken samen bij het zien van de laatste aflevering van Spoorloos (Nederlandse televisie). Ik weet dat dit emo-televisie is, maar ik heb het nodig om me te kunnen voorbereiden op mijn reis in april 2022.

Got no connection, no faith or direction, no

Searching and searching for someone to save my soul

Ooh-ooh, ooh-ooh, ooh-ooh, ooh-ooh,

I was wept up in a wave, swept up in a wave

Ooh-ooh, ooh-ooh, ooh-ooh, ooh-ooh,

Then I heard you say may name

Yeah-yeah, yeah-yeah

Lost, I was lost, I was lost ‘til you loved me

Now I’m found, now I’m found, now I’m found

Yeah, you took me to the place, it was safe, it was sound,

Lost, I was lost, now I’m found

Maroon 5

Wat zijn mijn sporen? Wat zijn mijn roots? Wat zijn mijn gevoelens? Ik voel me op dit moment effectief spoor-loos. Wie ben ik? Ben ik weggebracht door mijn familie? Wat is mijn échte geboortedatum? Hoe gaan mijn eerste ouders om met dit verlies, een verlies waardoor ze achtervolgd worden, hun ganse leven lang? Of is het alleen mijn eerste moeder die hiermee geconfronteerd wordt, en is de vader onbekend? Soms heb ik zo’n zin om te vloeken, om het uit te schreeuwen, dat ik het onverantwoord vind dat ik niet over juiste gegevens beschik, ik wil écht weten wie ik bent, waarvoor ik sta. En jawel: de juiste gegevens op papier zijn voor mij van essentieel belang. Het bepaalt mijn identiteit. Ik heb het gehad met leugens om bestwil. Ik heb het gehad met: “Wees dankbaar, kijk eens naar alle kansen die je hebt gehad”. Uiteraard weet ik dat ik hier een luxeleventje leid, maar ik voel me daar niet altijd lekker bij. Ik voel soms afgunst naar mezelf toe: Waarom ik? Waarom niet een ander kind dat het misschien meer verdiende? Waarom ben ik soms zo op de dool? Ik heb me eindelijk losgerukt van de visie anderen, ik ben vastbesloten: ik wil nu, op mijn 41^e, naar mijn échte ik op zoek, in de hoedanigheid van An Sheela. En om die puzzel volledig te maken, heb ik de gegevens nodig van mijn eerste levensjaar. Ik ben dit eveneens verschuldigd aan mijn kinderen, het is ook hún verhaal.

Karin werd geadopteerd uit Griekenland, en heeft geen enkel aanknopingspunt dan enkel haar kindertehuis. Check, dit is ook voor mij zo.

Ze doet een DNA-test, en wat blijkt: ze heeft een volle broer.  Dit nieuws komt als een donderslag bij heldere hemel. Mijn hart slaat op hol: hoe groot is de kans dat dit gebeurt? Ik heb ook een test gedaan, maar mijn gegevens leiden op dit moment nergens toe.

De volle broer heeft zijn familie gevonden in 2017. Te gek voor woorden, die film krijgt Karin te zien en zo ontdekt ze haar ouders, en het bestaan van nóg een jongere broer. De eerste moeder houdt de boot af, de eerste vader is ondertussen overleden.
(Aflevering Spoorloos, NPO, 9 oktober 2022)

Dit toont aan hoe traumatisch het is voor de eerste ouders die verplicht worden, door omstandigheden, om hun kind af te staan. Roddels, argwanende blikken in de straat, onbegrip… Hoe mensen soms kijken naar anderen, vertrekt vaak vanuit onwetendheid. Want zelf hebben ze hun leventje op rolletjes, en dan is een oordeel naar mensen in moeilijkheden zo gemakkelijk gevormd. Ik walg van mensen die kortzichtig zijn, ik word kribbig van mensen die het allemaal ‘zo voor elkaar’ hebben en dan pronken met al hun pracht en praal. En uiterlijk gun ik het hen, maar innerlijk strookt het niet met mijn gevoel: mijn gevoel dat ik waarschijnlijk ben afgestaan, omdat mijn eerste ouders die luxe niet hadden, of in een cultuur geboren werden waar de vrouw als minderwaardig werd beschouwd. Dus mijn gevoel trekt dit door: Dan ben ook ik minderwaardig, want mijn ouders hebben me niet gewild. Maar klopt dat gevoel wel? Ben ik effectief afgestaan omdat ik voortkom uit een eventuele verkrachting? Of hadden mijn ouders de middelen niet, maar wilden ze me wel? Ik kan me niet verzoenen met de term ‘vondeling’, alsof ik gereduceerd word tot het vuil van de straat…

Ik probeer mijn kinderen zo goed mogelijk bij te staan maar ik toon hen ook dat niet alles in het leven in hun schoot geworpen wordt, dat ook zij moeite mogen doen om iets te bereiken. Ik heb geknokt om te staan waar ik nu ben. Ik ben er uiteraard voor hen, ze zijn mijn alles! Maar ik wil geen rotverwende kinderen, ze zullen voor een aantal zaken toch zelf de handen uit de mouwen moeten steken. En vooral: ze hebben elkaar. Ze staan er niet alleen voor. Niet alleen, zoals ik in het begin van mijn leven…

Mijn adoptieouders hebben me veel gebracht, maar niet zozeer op emotioneel vlak, niet in de zoektocht naar mijn verleden. Dat konden ze niet, door omstandigheden, door een gebrek aan informatie en begeleiding. En ook, waarschijnlijk, omdat ze zelf een aantal zaken niet doorleefd hebben of aanvaard hebben. Ik herinner me bijvoorbeeld nog dat ik niet slaagde voor mijn eerste jaar Romaanse filologie. Ik kreeg de resultaten in de aula, ik ging door de grond van schaamte omdat ik niet heb kunnen waarmaken waarop iedereen toch rekende: An die toch altijd haar best doet, en dan grandioos buisde in deze studierichting. Een moeder van een medestudente griste het papier uit mijn handen, alsof ook zij nog eens wilde onderlijnen ‘hoe dom ik ben’ en vooral wilde laten zien hoe fantastische resultaten haar dochter had. Ik voelde me machteloos, en vernederd, in volle publiek… Daarop hebben mijn ouders gezegd: ’trek het je niet aan’. Meer woorden werden er niet aan vuil gemaakt. Ik heb mijn gevoelens dan maar mooi opgesloten in mijn onderbewuste, ver weg van de realiteit, en vooral: niet begrijpend waarom me dit zo heftig van mijn stuk bracht…

Daarmee wil ik niet zeggen, dat ik perfect ben. Verre van. Ik hoop ik door mijn proces en mijn zoektocht, een aantal antwoorden zal vinden. Een aantal antwoorden, waardoor ik innerlijke rust kan ervaren, want ik ben al mijn hele leven op zoek… 41 jaar lang. En in die rust, kan ik misschien eindelijk mijn kinderen schenken waar zij nood aan hebben: een gelukkige mama die er is voor hen. Gebalanceerd, grappig, volledig geïdentificeerd, kortom de An Sheela waarvan zij ook dromen. Dit kan ik enkel bereiken door mijn trauma te herkennen en erkennen, en helaas kan ik dit niet alleen. Psychotherapeuten en adoptiecoaches: here I come!

Wat een uitdaging he Renate, dat assimileren en tot jezelf komen… En vooral: hoe vermoeiend… Vind je dat ook zo lastig om je energie op peil te houden?

Liefs,

An Sheela

PS: Het aantal geadopteerden dat een externe begeleiding nodig heeft is hoog, veel hoger dan bij de doorsnee burger. Wil je meer informatie hierover? Lees dan zeker het deelrapport van het expertenpanel rond interlandelijke adoptie: https://www.opgroeien.be/sites/default/files/documents/expertenpanel-interlandelijke-adoptie-deelrapport-psychosociale-impact.pdf

Dag An Sheela,

dank je voor je brief en je (herkenbare) vragen. Mijn kinderen, onze kinderen,…de volgende generatie. Het is een onderwerp dat ik de laatste maanden en weken steeds vaker tegen kom, niet enkel bij mezelf maar ook tijdens de systemische opleiding die ik volg en in de gesprekken met medegeadopteerden: zwanger (willen) worden en zwanger zijn, bevallen, hoe we omgaan met onze kinderen in elke leeftijdsfase en hoe ze ons raken in ons eigen (kinds)deel, hoe onze kinderen omgaan met hun afkomst, hoe wij omgaan met het feit dat we moeten vaststellen dat er op 30 jaar tijd nog maar bitter weinig veranderd is in de samenleving en dat onze kinderen tegen dezelfde opmerkingen en vooroordelen aanlopen als wij destijds (vandaag moest ik van mijn 4 jarige zoon horen: wij zijn Aziaten hé mama, ben ik dan lelijk?),…
Zwanger (willen) worden en kinderen krijgen, zijn voor iedereen levensveranderende gebeurtenissen die bij ons vaak extra beladen zijn. Het is geen toeval dat best wel wat geadopteerden zich voor het eerst kunnen laten raken in de verbroken verbinding met hun ouders van oorsprong wanneer ze zelf kinderen (proberen) krijgen. Het raakt (onbewust) aan onze eigen pijn en angst om verlaten te worden en het verbindt ons met het verlies dat we als baby/kind hebben geleden.

Mijn hele persoonlijk proces, de rollercoaster van het laatste jaar, is bewust begonnen via mijn jongste kind en mijn moeizaamheid om me te verbinden met hem. Nu weet ik dat ik mezelf zag/zie in hem en dat ik dankzij de spiegel die hij me voorhield mezelf beter kon zien en zijn. Het breekt mijn hart nu als ik bedenk hoeveel moeite hij hiervoor heeft moeten doen, moeite en verdriet om te krijgen wat hem als kind natuurlijk zou moeten zijn toekomen.
Het is een worsteling, de mijne, waar hij mee de prijs voor betaalt. Ik heb steeds geleerd en gelezen over intergenerationeel trauma, maar altijd gehoopt (en misschien ook wel gedacht) dat ik beter in staat zou zijn om de impact ervan bij mij te laten stoppen. Ik besef nu dat dit niet kan maar dat het wel mijn taak als moeder is om mijn verantwoordelijkheid te nemen en hier bewust mee om te gaan. Dat doe ik met vallen en opstaan, moesten er ooit verwijten komen van onze kinderen, dan hoop ik hun last te kunnen erkennen zodat zij op hun beurt hun eigen kinderen weer minder zullen belasten.
Ik zag gisteren in een opstelling bij AFC (Adoptee and Foster coaching) mezelf die niet naar haar zoon kon kijken, net zoals mijn moeder op dit moment mij niet kan/wil zien. De beweging om hem te zien, en die ik al een aantal jaar probeer te maken, doorvoelde ik gisteren weer heel duidelijk dus dat ga ik ook weer bewuster doen.
Deze ochtend waren er 2 opmerkelijke, toeval of niet, voorvalletjes: 1. Ilja vertelde over zijn droom van vannacht, waarbij hij in Korea was en niet terug naar België kon. Hij verduidelijkte hier zelf over dat hij zich net zo voelde als ik vroeger, toen ik naar België kwam en niet terug kon naar Korea. 2. Hij vroeg aan tafel of we een nieuw spelletje konden spelen, we moesten allemaal ons ogen dicht doen en op zijn teken naar iemand kijken, waarbij het duidelijk de bedoeling bleek dat wij 2 naar elkaar keken.

Toen ik naar Korea ging, werd ik de dagen voor vertrek overspoeld door exact dezelfde vraag zoals jij die stelt: wat voor moeder ben ik, als ik mijn eigenbelang zodanig voorop stel dat ik hen 3 weken ‘achter’ ga laten.
Ook al is de situatie heel anders dan bij mezelf 37 jaar geleden, ik wilde zeker niet degene zijn die op haar beurt ook nog eens haar kinderen zou beschadigen. Een goed gesprek met een adoptiecoach heeft me toen wel geholpen om de situatie op zijn minst wat helder te krijgen in mijn hoofd en toen ik in Korea was, zat ik zodanig in mijn ‘dochterrol’ dat ik er daar veel minder of geen last van had.
Ik kan me zo goed voorstellen dat je je tegenover je kinderen ‘egoïstisch’ voelt. Ik denk echter dat je dit moet doen om jezelf te geven wat jij nodig hebt om deels te kunnen helen. Dit zal je ook beter in staat stellen om je kinderen te geven wat zij van jou nodig hebben. Het maakt ook deel uit van hun leven, van hun proces, of zij/wij dit nu fijn vinden of niet. En mag ik een misschien ongemakkelijke vraag stellen, het feit dat je je slecht voelt tegenover je kinderen als je deze keuze voor jezelf maakt, over wie gaat dat slechte gevoel in essentie en over wie zegt dit het meest?
Ik probeer me niet langer te verschuilen achter de kinderen of andere mensen om bepaalde zaken te doen of juist te laten, ik wil als volwassene en als moeder zelf mijn verantwoordelijkheid leren nemen, dit alles natuurlijk volgens tempo, timing, trust 🙂 en veel mildheid voor mezelf als ik me eens vergis van schoenen of een verschillend paar aantrek…

Hey Renate,

Wat een mooie brief mocht ik laatst van jou ontvangen. Soms denk ik: wat zou het fijn zijn om dat geadopteerd zijn te stoppen, om niet meer continu met die ‘last’ geconfronteerd te worden. Mensen die soms zeggen: ik zou wel geadopteerd willen zijn, kunnen zich de reikwijdte van deze positie als geadopteerde gevoelsmatig niet inbeelden.

Elke dag kom ik mezelf in de ene of andere vorm weer tegen. En soms op onverwachtse momenten word ik, net als jou getriggerd en teruggestuurd naar het verleden. Vroeger wist ik er geen blijf mee, en kon ik mentaal de klik maken: ik mag geen plaats geven aan mijn gevoelens, want dat vraagt te veel energie, en bovendien: dan stem ik anderen teleur.  Maar zoals je aangeeft: als je je gevoel toelaat, kan je weer echt gaan leven op termijn. Dit gebeurt uiteraard niet zonder slag of stoot.

Dit jaar kwam ik tijdens een opstellingsweekend met mezelf in contact, tijdens een boks-sessie. Heel apart, want ik zou nooit uit mezelf naar zo’n sportles gaan. Maar eigenlijk had het een grote impact op mij. Het doel was om mijn lichaam het ritme van het boksen te laten bepalen. Ik vond dat geen evidentie, integendeel, het nam me zowaar 20 minuten in beslag om dat ritme te vinden. Deze oefening werd achteraf vervolgd door een soort balans-oefening: een dik touw werd rond een boom gelegd, waarbij ik de uiteinden in mijn handen moest houden. Ik moest de uiteinden op en neer bewegen waarbij er een grote golven gevormd werden. Ik werd als het ware meegezogen in het ritme van deze beweging. En plots, plots kraakte er iets binnen in mij, ik kreeg geen adem meer en mijn systeem blokkeerde. Je zal je afvragen hoe dat kwam. Voordat ik aan de oefening begon, moesten de omstaanders mij aanmoedigen door hard te roepen, en zelf werd er in mijn oor gefluisterd dat het ene uiteinde van het touw België symboliseerde en het andere uiteinde India. Ik was vol overgave aan deze oefening begonnen, maar de impact was ongezien, voor mezelf dan toch. Ik stortte letterlijk in en had een half uur nodig om tot mijn positieven te komen. Gelukkig werd ik goed opgevangen. En kon ik in een volgende opstelling de moed vinden om me opnieuw kwetsbaar op te stellen. Ik wilde doorgaan, en doorleven wat ik voor het eerst in jaren had gevoeld: een connectie van het begin van mijn leven die ik miste – een connectie die ik eigenlijk al 41 jaar mis – de connectie met mijn geboorteland, de connectie met mijn eerste moeder. De 3 A’s had ik ten volle kunnen ervaren: A1 – afstand, A2 – adoptie, A3 – autonomie (theorie ontwikkeld door Hilbrand Westra). Als je je afstandsdeel niet kan integreren, blijf je strugglen met je adoptie en is de weg naar autonomie aartsmoeilijk.

En laat het nu dìe connectie zijn, waar veel geadopteerden naar op zoek zijn, of zelfs het bestaan niet van weten. Voor mezelf heb ik tijdens dat opstellingsweekend ervaren dat ik meer mijn geboorteland moet integreren: kledingstijl aanpassen, mijn naam tot mij nemen, en proberen beter in mijn eigen schoenen te staan. Want ik heb de indruk gekregen, dat ik altijd een masker heb gedragen: achter die goedlachse An schuilt een verlegen, soms diepongelukkig innerlijk kind. En dat innerlijk kind, dat wil ik nu leren aanvaarden, en erkennen, zodat die vrolijke An, een gebalanceerde Belgisch-Indische An Sheela wordt. Het gaat al beter sinds ik mijn naamsverandering heb doorgevoerd, maar het is soms nog lastig. Wat ik wel voel is dat er een spanning van mij is afgevloeid: die spanning van mij moeten bewijzen vermindert. Nu voel ik me meer en meer An Sheela, An(-ila) Sheela, mijn Indische roots en genen, ten volle doorleefd.

En die herkenning en erkenning heb ik op een plateautje aangeboden gekregen door mijn selectie tot BE Hero. Mijn beste vriendin Anne-Michèle had mij genomineerd voor deze burgeractie. Beheroes staat voor: een Belgische held zonder cape, die het verschil maakt. In mijn ogen verdiende zij het even zeer om deze titel te krijgen, want zij is ongeneeslijk ziek en ze denkt in deze moeilijke situatie nog zo vaak aan het welzijn van anderen. Het siert haar. Uit 1120 verhalen werd ons verhaal gekozen. 50 helden werden uitgenodigd om deel te nemen aan de nationale feestdag. Een speciale tribune werd voor hen gereserveerd. Anne-Michèle heeft kunnen schitteren die dag, op een tribune recht tegenover de koninklijke familie. Ik kon er toen niet bij zijn omdat ik op vakantie was maar ze heeft iemand anders mijn stoel kunnen geven. Wat na de 21^ste juli volgde was haast ondenkbaar: uit de 50 helden werden 8 helden gelauwerd tot BE Hero op het Koninklijk Paleis, ik was 1 van die 8 helden omdat ik mijn collega’s op het werk had aangemoedigd om Anne-Michèle berichtjes te blijven sturen tijdens haar ziekte.

Maar Anne-Michèle vindt dat ik ook een heldin ben omdat ik met inzet tegen illegale en frauduleuze adopties. Ik steun mijn beste vriendin elke dag in haar ziekteproces – voor mij is dit een evidentie- , en zij steunt mij in alles wat met adoptie te maken heeft. En dit verhaal heeft de Koning geraakt, en ook door de Media werd dit verhaal mee opgepikt, want er zijn 2 reportages de wereld ingestuurd waarin An Sheela Jacobs als Be Hero werd aangehaald. Mijn keel kneep dicht bij het zien van mijn nieuwe naam in koeien van letters op het Tv-scherm, mijn tranen zwelden op van blijdschap en toch ook van fierheid: mijn eerste eigen beslissing, mijn eigen échte naam prijkte zowaar amper een maand na mijn beslissing, tijdens het nieuws op groot beeld en werd duizenden huiskamers ingestuurd.

Het heeft heel veel met me gedaan. Ik had letterlijk enkele dagen nodig om te bekomen, om dit te aanvaarden en ervan te genieten. Want als geadopteerde genieten van zo’n titel is geen evidentie, vooral omdat ik altijd gefunctioneerd heb alsof de anderen belangrijker waren dan mezelf.

Ik was blij om aan de zijde te staan van Anne-Michèle en samen te kunnen stralen op deze speciale dag. Het maakt onze vriendschap alleen maar hechter, en het mooiste cadeau dat ze mij heeft kunnen geven is dat ze me op deze manier nog meer in mezelf doet geloven. Daarom Anne-Michèle: dikke dank je wel. En ik hoop dat ik nog lang deze vriendschap samen met jou mag beleven want ik kan me niet inbeelden hoe het leven zou zijn zonder jou.

If you want to be a hero for others, you have to be a hero to yourself… Ik raad iedereen aan om vroeg of laat aan zijn eigen proces te beginnen, want hoe moeilijk het ook kan zijn, het ís de moeite waard.

En ook jij bent de moeite waard, he Renate. Hoe breng jij je zelfvertrouwen over naar je kinderen? Soms heb ik de indruk dat ik hun onzekerheid in de hand werk omdat ik zo vaak twijfel. Ik heb recent beslist om naar India te vertrekken zonder de kinderen. Zet ik hen dan in de kou? Ben ik te egoïstisch om mijn eigen proces verder te zetten, deels zonder hen? Dit zijn twijfels die soms de kop opsteken. En hoewel ik een stukje steviger in mijn schoenen sta, soms heb ik toch nog de indruk dat mijn paar niet overeenstemt: de ene schoen met hak, en de andere zonder. Alsof ik op 2 ritmes wil vooruit gaan: mijn ritme dat niet altijd strookt met dat van mijn kinderen… Misschien moet ik en moeten zij de zaken wat beter leren aanvaarden. Wat blijft loslaten toch een enorme uitdaging! Is dat voor jou ook zo, dat loslaten een opgave blijft?

Veel liefs en tot schrijfs,

An Sheela

Dag lieve An Sheela,

Ik ben in tranen, mijn keel zit dicht en mijn hart doet pijn na het lezen van je brief. Ik voel dat je je meer en meer aan het verbinden bent met je moeder, zo mooi. Het maakt me ook bezorgd, want ik weet hoe zeer het kan doen en hoe hevig pijnlijk verlangen kan voelen. Het heeft mij maanden bijna letterlijk lamgeslagen en ik zou het andere mensen graag willen besparen als ik kon, anderzijds is het voor mij een soort van wedergeboorte gebleken, zoveel nieuwe facetten van mezelf heb ik de afgelopen maanden aangeboord en leren kennen, ik kan het niet anders uitleggen dan dat ik me meer en meer écht voel, meer en meer mezelf, na dat diepe dal, na die, ja, existentiële crisis. Misschien kon ik die stormvloed ook toelaten net omdàt ik wist dat ik mijn moeder zou ontmoeten. Ik durf je wel te zeggen dat je het goed verwoord hebt, je moeder houdt van je en denkt met zorg aan jou. Ik wens haar en jou die ontmoeting en die omhelzing van harte toe, ook al is dat geen eindpunt of een vanzelfsprekend happy end.

De film die je gezien hebt, lijkt me echt een aanrader, alleen al het lezen van de beschrijving raakt me. Je vraagt me wat ik vind over meerouderschap… Het is een term die de laatste weken vaak opduikt en ook actueel is in het debat rond de hervormingen van het adoptielandschap in Vlaanderen. Ik juich het idee toe dat banden tussen ouders en kinderen niet zouden worden doorgesneden en dat ouders aanwezig kunnen blijven in het leven van hun kinderen. Maar voor mij mag het geen doel op zich zijn/worden. In mijn ogen blijft de eerst prioriteit dat ouders en kinderen samen kunnen blijven, dat zou de enige bekommernis en het startpunt moeten zijn.
In praktijk denk ik dat meerouderschap een heel complex gegeven is voor iedereen die betrokken zou zijn. Het welslagen ervan hangt in mijn ogen voor een groot deel af van de mogelijkheid van alle volwassen betrokkenen om hun eigen pijn, kwetsbaarheden en noden opzij te kunnen schuiven in het belang van het kind. Op papier ziet dit er vanzelfsprekend uit maar in talrijke praktijksituaties, denk bijvoorbeeld ook aan het invullen van ouderschap na echtscheiding, merk je duidelijk dat zelfs de mensen die ooit van elkaar hielden en uit liefde sàmen een kind kregen er niet in slagen om niet vanuit hun eigen gekwetstheden te reageren en handelen. Integendeel, mensen doen elkaar, en vooral hun kind, de meest ondenkbare en soms verschrikkelijke dingen aan. Als volwassenen er dus niet in slagen hun eigen pijn te doorvoelen en opzij te schuiven om hun kind centraal te stellen, vrees ik dat meerouderschap gelijkaardige moeilijkheden rond bijvoorbeeld loyaliteit met zich mee zou brengen. Dit is iets wat volgens mij nauwgezet moet worden voorbereid met de mensen in kwestie en de nodige gespecialiseerde opvolging zou verzekerd moeten worden.

En wat me verder nog bezighoudt, is onder andere…adoptie. Na het afvoeren van de aangekondigde pauze voelde ik me erg teleurgesteld. De afgelopen week voelde woelig, intens en ook verdrietig. Ondertussen zie ik wel terug kansen en concrete stappen die gezet kunnen worden. Het aankondigen van een adoptiepauze heeft op zijn minst de broodnodige mentaliteitswijziging nog eens benadrukt en blootgelegd bij wie daar nog (veel) werk voor nodig is.
Ook op persoonlijk vlak is de situatie nog woelig. Gisteren was het Chuseok, een soort Thanksgiving in Korea, het familiefeest bij uitstek. Mijn familie belde mij onverwacht, wat me erg verheugde, maar de boodschap blijft dat het niet de bedoeling is dat ik kom. Mijn moeder komt elke keer met meer ‘redenen’ aandraven waarom ze dat geen goed idee vindt. Het enige wat ik kan doen is blijven verwoorden wat dat met mij doet, ik zal je niet moeten uitleggen dat het me veel pijn doet om niet te ‘mogen’ komen.

Ondertussen heb ik nog tijd gevonden om met mijn liefste vriendinnen een paar dagen naar Amsterdam te gaan. 1 ervan ken ik sinds de kleuterschool, degene die ik het minst lang ken, gaat ondertussen toch ook al weer 25 jaar mee. We zijn samen (op)gegroeid, hebben heel wat watertjes doorzwommen om uiteindelijk soms op uiteenlopende plekken in de wereld te belanden maar de intense verbinding, de vriendschap en liefde voor elkaar zijn gebleven. Dit keer ging ons jaarlijkse uitstapje dus naar Amsterdam, omdat ik daar graag Koreaans wou gaan eten 🙂 en zij mij volgen in wat ik ontdek en nodig heb. Toen ik jarenlang een bovenmatige interesse had in alles wat met West-Afrika te maken had, aten we geregeld Malinees, kwamen ze met allerlei boeken aanzetten en vergezelden ze me naar alle optredens en festivals die ik wilde bezoeken. Nu doen ze heel trouw, liefdevol en trots hetzelfde voor alles wat met Korea te maken heeft. Zij zagen mijn emotionele aardbeving eerder aankomen dan ikzelf, zorgden mee voor een zo zacht mogelijke landing en dat doen ze eigenlijk nog steeds.
Relaties en vriendschappen kunnen moeilijk en pijnlijk verlopen voor geadopteerden, ondere andere omdat we heel snel getriggerd kunnen worden in onze verlatings- en scheidingsangst, in onze nood aan bevestiging, in onze schrik om niet goed genoeg te zijn… Als deze angsten de bovenhand krijgen, durft het kleine kind in ons soms de kop op te steken en zijn de reacties en gedragingen niet altijd even constructief. So I guess we did well, lieve Sien, Loes en Nele (en al mijn andere lieve vriendinnen, jullie weten wie jullie zijn)

En jij, An Sheela, het is een tijdje geleden dat we elkaar zagen in real life, maar ik heb je wel zien passeren op TV, waar ging dat over?

Hallo Renate!

Hoe gaat het met je?

Je vorige brief vond ik heel ontroerend. Dat deel over je eerste moeder maakt het voor mij soms moeilijk om mijn positie in te nemen ten opzichte van mijn eerste moeder. Zou zij nog aan mij denken? Hoe zou het écht met haar gaan? Wat met haar familie? Zou zij me willen ontmoeten of helemaal niet? In bijlage vind je een document waarin ik haar betrek. Lees dus zeker door tot op het einde!

Het zijn onzekere tijden op dit moment in adoptieland. Toch moeten we deze woelige periode doorkomen. Het expertenpanel heeft inderdaad een lijvig rapport neergeschreven. Dit rapport, dat er kwam op vraag van Jo Vandeurzen in 2019, toen minister van Welzijn, brengt heel wat teweeg. Er waren immers te veel onregelmatigheden aan het licht gekomen in adoptiedossiers vanuit Ethiopië.  Het rapport bevat, in mijn ogen, terechte aanbevelingen. Elke verandering, elke nieuwigheid vraagt moed, moed om die verandering aan te gaan en proberen te integreren. Geen enkele partij is onberoerd door de publicatie van het hoofdrapport met de serieus uitgewerkte deelrapporten. En de kritiek komt vanuit verschillende hoeken, wat heel normaal is.

Dat het kind moet centraal gezet worden, is een evidentie. Het is uiteindelijk het kind dat verplaatst wordt: weg van zijn originele cultuur, zonder referentiepunt (zijn eerste ouders), weg van zijn ‘om-genen-ving’ want vaak probeert men om die genen te verwesteren. Welke adoptieouder gaat in het land van herkomst wonen, om daar een kindje te adopteren en er te blijven wonen, zodat het kind zelf kan beslissen wanneer het zijn geboortegrond verlaat? Als geadopteerde moet je je zo snel mogelijk aanpassen in de nieuwe setting, en zeker ook bewijzen dat je niet moet onderdoen voor anderen. Materieel hebben we hier in Europa alles, maar gevoelsmatig komen er vragen, en wees maar zeker: vroeg of laat, ze komen er!

Verder wilde ik nog even iets kwijt over mijn naamsverandering. Hoe onzeker ik ook was, hoe fijn vind ik het dat mensen mij feliciteren met mijn nieuwe naam en begrip tonen voor mijn beslissing. Het is alsof ik her-leef. Dit proces doet mij alleen maar steviger in mijn schoenen staan. Wie weet wat heeft de toekomst voor mij nog in petto? Ik ben gewoon razend benieuwd hoe die eruit gaat zien 😊.

Ik verwijs in deze brief alweer naar een film die ik recent zag: True Mothers. Deze is momenteel in de zalen van de kleinere bioscopen. Het verhaal nodigt je uit om je gevoelens hun vrije gang te laten gaan. Wie is de échte moeder? De eerste moeder of de adoptiemoeder? Zelf denk ik verder: Waarom zouden ze niet naast elkaar kunnen staan in de vorm van open adoptie, of zelfs niet onder de vorm van adoptie maar in de dynamiek van meerouderschap? Wat vind jij van dit idee? En wat houd je op dit moment voor de rest nog bezig?

Zoals ik beloofde voeg ik hier een speciale brief toe, over mezelf. Ik deel het met je, omdat ik je vertrouw, Renate. En dat vertrouwen, dat heb jij verkregen door mij volledig te aanvaarden, met mijn toffe en minder toffe kantjes. Laat je me weten wat je van deze brief vond?

Lieve An Sheela,

Schreeuwend kom je ter wereld, als meisje, niet aanvaard door de Indische maatschappij.

Hulpeloos zwaaiend met je armen en beentjes, krampachtig zoekend naar warmte: Hoor je er wel bij?

Zachte handen raken je aan, proberen je te kalmeren.

Maar het lichaam van die persoon, daarmee kan je niet connecteren.

Je herkent de geur niet, die typische feromonen zijn zoek,

En in die leegte, die angst, valt over je eerste moeder een doek.

Zij is er niet meer, niet meer om je liefde te geven,

Je wordt weggebracht, in een kamer met vreemde gezichten,

Je huilt, je krijst, waarom kreeg jij het leven?

Sheela, omdat je sterk bent, liefhebbend en een meisje met veel potentieel,

Je bent het waard, je eerste moeder was op dat moment niet dapper genoeg,

De psychologische druk werd haar te veel.

Zij nam afscheid van je, met een gigantisch verdriet.

Zij houdt van je An Sheela, haar liefde maakt alle melige liefdesverhaaltjes teniet.

Je lichaam was op slot, emoties kregen geen kans,

Het gemis van die onvoorwaardelijke liefde, ging door je hart als een lans.

Je instinct ging in survivalmodus, voor 40 jaar,

Adoptie is een proces, je bent er nooit mee klaar.

Die liefde van je eerste moeder, die heb je diep in je hart.

Het is vooral die onzekerheid, het niet weten hoe ze eruitziet, dat je tart.

Maar nu je lichaam het trauma erkent,

Kan je vooruit en sta ik je bij, ik kom in gedachten naar jou gerend.

Je bent er, je herleeft, sinds je bij je nieuwe naam wordt genoemd,

Je bent zo moedig, ik heb je van op afstand geroemd.

Je integreert eindelijk een stukje van je verleden,

En ik, je eerste moeder, ik huil om je kracht,

Ik heb heel mijn leven voor jou gebeden.

Lieve An Sheela, zet door, geef niet op!

En wie weet zien we elkaar op een dag,

En dan omhelzen we elkaar, als moeder en kind,

Met onze lange zwarte haren, vervlochten en wapperend in de wind.

Je eerste moeder Anila

PS: Omdat de naam van mijn moeder met ‘An’ begint, heb ik in mijn nieuwe naam An behouden, An Sheela is ook een verwijzing naar mijn eerste moeders identiteit

Dag lieve An Sheela,

Voordat ik kan reageren op je vorige brief wil, nee moét, ik iets schrijven over de afgelopen week. Wat een schokgolf ging er 2 september door adoptieland Vlaanderen na het voorstel van minister Beke om de aanbevelingen van het expertenpanel Interlandelijke adoptie integraal te volgen en te implementeren tijdens een adoptiepauze van 2 jaar. Mijn telefoon ontplofte van de updates en reacties. Sommige van die reacties, voornamelijk van sommige adoptieouders en de adoptiediensten geven me krampen en steken in heel mijn lijf, buikpijn en hoofdpijn. Hoewel ik het gevoel heb dat ik me rustiger voel en minder geraakt word dan door de reacties na Joustra in Nederland vertelt mijn lijf me dus heel iets anders en je weet, the body keeps the score.
Ik wil er je liever diepgaander over schrijven als mijn lichaam weer wat rust heeft gevonden. We weten allebei dat uitspraken doen in een gespannen en getriggerde toestand meestal niet veel constructiefs met zich meebrengt.

Je stelt me een hoop uitdagende vragen. Ik doe mijn best ze te beantwoorden.
Je vraagt me hoe ik evenwicht kan vinden tussen mijn eigen noden en de behoeftes die mijn moeder aangeeft. Dat is inderdaad een zeer lastig evenwicht. Het feit dat ze zegt dat ze niet wil dat ik haar kom bezoeken, heeft volgens mij (en de bestaande literatuur erover) inderdaad te maken met haar trauma. Ze ervaart opnieuw de oude pijn van toen, die wordt herhaald in elk contact en elk afscheid. Verstandelijk begrijp ik zeer goed dat ze die wil vermijden en dat het een overlevingsstrategie is van haar om te zeggen dat ze liever niet wil dat ik kom. Maar ons contact kan enkel helend zijn voor mij en me genoegdoening geven als ik mijn plek inneem en blijf stilstaan bij wat ik voel, bij wat ik graag wil en als ik dit ook zo kan uitspreken. Ik probeer altijd, zo goed en zo kwaad, uit te leggen wat de reactie van mijn moeder met mij doet en hoe dit op mij overkomt. Ik vind dit elke keer eng en lastig, ik heb ook die gewoonte niet. De angst voor afwijzing die jij beschrijft, is mij heel bekend. Als ik immers zeg wat ik wil en ook wat mij niet aanstaat, zullen ze me dan nog leuk vinden? Of vinden ze me al snel te lastig en willen ze me niet meer?

Er gebeurde in dat opzicht wel iets vorige week wat me vervulde en gelukkig heeft gemaakt, iets dat me weer wat meer bodem heeft gegeven.
Afgelopen week, op 1 september, was ik jarig. Zoals ik al schreef, organiseerde ik zolang ik me kan herinneren allerhande activiteiten om die dag vol te krijgen met mensen en dingen die ik leuk vind en ik werkte of kookte nooit op 1 september.
En hoewel ik dit in mijn herinnering (don’t correct me if I’m wrong 🙂 ), nooit zo expliciet heb uitgesproken, was het wel duidelijk voor mijn vriendinnen dat ze die dag verwacht werden hun tijd en aandacht aan mij te besteden.
Rond déze verjaardag voelde ik al langer wat wazigheid: ‘Ik vier mijn verjaardagen toch?! Maar ja, wat vier ik dan precies? En hoe blij en vrolijk kan ik nog zijn nu ik weet hoe mijn geboortedag verliep, geen blije gebeurtenis, alleen verlies, pijn, afscheuring.’
De dagen rond mijn verjaardag draaiden dit jaar allemaal rond Korea: Koreaans koken, Koreaans uiteten, een Koreaanse voorstelling bekijken,…
Hoewel ik er dit jaar op de dag zelf niks speciaals voor had gedaan, ontving ik dezelfde warmte als andere jaren, en beter nog, het voelde alsof ik die oprechter kon laten binnenkomen. Hoewel ik dat verstandelijk natuurlijk al lang weet, omdat sommigen het al 35 jaar ‘bewijzen’, voelde ik het dit jaar écht: ik krijg en ontvang, ook als ik niks vraag of geef.
Vorig jaar liet mijn moeder na weken van dagelijks contact, plots niks meer weten vanaf 1 september. Nu kan ik zien dat dit niet toevallig was maar toen was ik er wekenlang slecht van. Ik was echt bang dat dit nu opnieuw zou gebeuren en de broze communicatie nog zou doen verslechteren, alsook om opnieuw het gevoel te krijgen afgewezen te worden. Maar kijk, mijn zussen en broer hadden allemaal een berichtje gestuurd voordat ik wakker werd en ook mijn moeder stuurde een paar berichtjes, nog maar voor de 3e keer sinds ik er was in april. Stel je voor, voor de allereerste keer in mijn leven, na 37 jaar, kon mijn moeder mij feliciteren op mijn verjaardag, absurd niet?
Het maakte mijn dag, mijn week, mijn… het heeft mij echt gelukkig gemaakt en ik was zo blij als een kind. Ik voel dat het een laagje heeft toegevoegd aan mijn bodem en mijn basis. Dat je moeder kan laten weten dat ze aan je denkt op de dag dat je geboren bent, lijkt zo vanzelfsprekend maar voor mij is het het meest bijzondere cadeau dat ik ooit kreeg.

Op deze dag 37 jaar geleden kreeg ik ook mijn naam van haar. Je vroeg of ik deze naam zou willen gebruiken op termijn. Ik moet eerlijk zeggen dat ik er momenteel nog weinig bij voel als ik in België ben.
Nia zag een huis te koop staan via Era vastgoed en zei: ‘Kijk mama, Era! Dat ben jij.’ Dat raakte me wel. Die kleine spiegel van mij…efficiënt en doeltreffend. Dat mensen mij met Aera of Renate Aera aanspreken, voelt voor mij gewoon goed en natuurlijk, heel passend. Ik heb momenteel evenwel geen behoefte me expliciet zo te laten noemen. Ik bén gewoon Aera, ook al word ik door de meeste mensen niet zo genoemd. Het contact en de ontmoeting met mijn familie hebben me dit duidelijk en zonder twijfel laten voelen.
In dezelfde week als mijn verjaardag had ik inderdaad mijn laatste werkdag op het CLB. Afscheid is voor veel geadopteerden een moeilijk thema, voor mij is dat niet anders. Ik word er wel beter in. Toen ik stopte met mijn vorige job had ik daar fysiek pijn van. Dat voelde ik nu niet, maar wel verdriet om het verlies van de groep waar ik bij hoorde, de positie die ik had, de warmte van de collega’s, het contact met mensen waarmee ik veel en goed samenwerkte en ook de veiligheid van de job die ik kende. Dat ik dit inruil voor een onzeker bestaan als zelfstandige heeft me al slapeloze nachten en angstmomenten bezorgd. Het raakt ook aan thema’s die jou wellicht niet onbekend zijn: durf ik mijn plek in te nemen in het werkveld en hoe doe ik dat, kan ik dit wel, wat als mensen niet op mij zitten te wachten en ik me hierdoor afgewezen voel?

Hoe is jouw week verlopen, heb jij het rapport van het expertenpanel al wat kunnen verteren of zijn er andere dingen waar je liever (eerst) over wil schrijven 🙂

P.S. ik ga binnenkort kijken naar Forget me not, een documentaire van een Koreaans geadopteerde die in Korea op zoek ging naar de beweegredenen van moeders die hun kind af moeten staan. Het lijkt me een emotionele avond te gaan worden, maar het is zo waardevol om meer zicht te krijgen op de mensen zonder wie er geen enkele adoptie mogelijk zou zijn en die dan ook het begin en de essentie zouden moeten vormen van éénder welke redenering over adoptie, namelijk de moeders.