Zoals aangekondigd, stellen we jullie met gepaste trots de 1e aflevering van onze podcast voor. In deze aflevering stellen we onszelf en een stukje van ons afstands- en adoptieverhaal aan jullie voor.
De komende maanden zullen we verschillende thema’s bespreken aan de hand van onze eigen inbreng maar… laten we ook verschillende interessante gasten aan het woord.
We willen jullie op die manier meenemen in de uiteenlopende facetten en lagen die afstand en adoptie kunnen hebben en hopen zo ons steentje verder bij te dragen aan meer maatschappelijke bewustwording rond mogelijke effecten en impact op geboorteouders, adoptiekinderen, geadopteerden en adoptieouders.

Veel luisterplezier!

An Sheela en Renate

Hallo Renate,

Bij het lezen van je brief kon ik je boosheid effectief voelen. Ik stuur je een dikke knuffel om die boosheid wat te verzachten. Het is wel bedroevend om te beseffen dat de situatie van heel wat geadopteerden lijkt op het varen met riemen die ze niet goed kunnen hanteren omdat ze het niet of nauwelijks geleerd hebben.

Je vroeg me wat veiligheid voor mij betekent…

Ik ervaar soms eenzaamheid en leegte, maar ik heb het geluk mijn eigen gezin rondom mij te hebben. Bij hen ben ik altijd veilig. Toch heb ik het laatste jaar leren begrijpen dat die veiligheid voor mij écht wel een ding is. Er is maar een beperkt aantal mensen waarbij ik me echt goed voel, en waarvan ik weet dat ik mezelf mag zijn, ook in mijn huidig groeiproces.

In mijn huidige situatie bestaan er momenteel 2 vormen van veiligheid: veiligheid kan gelinkt zijn aan een plaats of een ruimte. Daarnaast kan veiligheid ook weergegeven worden door een persoon. Bij welke persoon voel ik me veilig? Ben ik wel veilig bij mezelf?

In mijn kindertijd was ik, uiterlijk, altijd het vrolijke goedlachse kind (dat heb ik in één van de vorige brieven al eens aangegeven). Dat idee werd nog aangewakkerd door de omgeving, want dat waarop mensen positief reageren werd of wordt uiteraard uitvergroot. Zelf besef ik recent pas, dat die vrolijkheid één van de vele maskers is waarmee ik in mijn leven heb gefunctioneerd. Ik had dus lichamelijk een vals gevoel van veiligheid, omdat ik toen niet wist dat mijn lichaam het verdriet heel diep verstopte.

Het feit dat er geen plaats werd gemaakt voor het verwerken van verdriet en rouw, maakt dat ik momenteel blokkeer. In mijn naaste omgeving heb ik 2 ongeneeslijke zieke personen, en daarmee omgaan is voor mij een ware uitdaging. Ik kan geen afstand nemen, of het me niet aantrekken. Het is alsof ik het leed van die personen ook zelf doormaak. Dat is heftig, maar is door het verleden nu eenmaal zo gegroeid. Mijn empathisch vermogen zorgt dat dit tegelijkertijd mijn valkuil vormt. Om daarmee leren te leven, en mijn mindset te veranderen, ben ik in therapie. Het vat hebben op zaken, daarop is mijn leven gebaseerd. Geen controle hebben op wat rondom mij gebeurt, brengt mij letterlijk van mijn voetstuk.

Het begin van mijn leven is gestart in het ongewisse. Het veranderen van omgeving, zonder boe of ba, was effectief een sprong in het onbekende. En als ik er grotendeels op terugkijk, kan ik wel vaststellen dat ik in zekere mate mijn leven toch heb kunnen opbouwen.

Maar heb begrijpen van het effect en de werking van bepaalde systemen begint nu pas te dagen, en dat komt wel binnen.

Ik ben duidelijk gevoelig aan verandering in mijn omgeving. Toch ben ik niet bang van uitdagingen. Dat klinkt tegenstrijdig. Ik geef een concreet voorbeeld:

Na mijn studies regentaat heb ik 1 jaar in Vlaanderen gewerkt. Daarna ben ik naar Wallonië verhuisd om een talenproject op te starten in een Franstalige school. Ik zag dit als een geweldige uitdaging, te meer omdat ik op deze manier mijn Frans, de taal waarmee ik extra feeling heb, dagelijks kan gebruiken. Het talenproject heeft mij doen verplaatsen, best wel bijzonder als je weet dat geadopteerden over het algemeen niet zo uitkijken naar verhuizen, net omdat het lichaam al ongewenst verplaatst is geweest in het verleden. Het leiderschap van de school is iets meer dan 5 jaar geleden veranderd. Sinds die switch, kan ik me moeilijk vinden in de nieuwe setting. Het is alsof mijn lichaam weg wil nog voordat ik het gebouw binnenstap. Al die controlerende blikken, doen me huiveren. Heel vreemd, omdat ik ook jaren zelf heel wit-zwart gefunctioneerd heb.

De laatste jaren ga ik dus werken voor mijn leerlingen, maar wat errond gebeurt, ervaart mijn lichaam als ‘onveilig’. De vraag is: hoe komt dat mijn lichaam hier zo op reageert? Want rationeel weet ik dat voor die school verhuisd ben, dat ik veel energie heb gestoken in een project waarin ik nog steeds geloof. Maar mijn lichaam wil niet (meer) mee. Het deel van de verklaring kan zijn, dat ik zelf minder goed in mijn vel zit. Ik heb wel enkele collega’s die de vraag stellen: ‘An Sheela, hoe gaat het nu met jou?’ En op zich ik vind dat heel attent, alleen heb ik het echt moeilijk met het delen van mijn dieperliggende gevoelens. Alsof de nieuwe An Sheela er precies niet mag zijn. Alsof de altijd volgzame An nu een An Sheela wordt die meer haar grenzen leert stellen, overmand wordt door twijfels. Ben ik in die metamorfose ook nog de moeite waard? Of willen/durven mensen dat proces en die twijfels niet zien?  Of wil ik het zelf niet zien of integreren? Het zelfvertrouwen, dat altijd al op een laag pitje heeft gestaan, krijgt nu de kans om te groeien. Het is zoeken, maar ik ben vastberaden om die hooiberg te doorspitten.

Een ander voorbeeld voor een veilige plaats: als ik in een nieuwe omgeving kom, scan ik de ruimte in enkele seconden, en zal ik altijd een plaats zoeken met veel lichtinval om me te installeren. Ik heb vroeger in een vrij donker huis gewoond, en dat heb ik nooit leuk gevonden. Dit heb ik ook pas dit jaar beseft, want ik functioneerde op automatismen, en stond er dus nooit bij stil.

Hoe kan ik me leren veilig voelen in mijn lichaam? Want ook daar durft het wel eens lastig te zijn. In één van mijn eerdere schrijfsels gaf ik aan dat ik het programma Spoorloos heel gecommercialiseerd vind. En toch heb ik het, klaarblijkelijk, nodig om mijn proces te doorvoelen. Maar wat ik de vorige week heb ontdekt, is dat telkens ik het woord verdriet/rouw hoor, mijn lichaam momenteel in een bepaalde modus gaat, survivalmodus of overlevingsmodus, waarbij het brein een situatie als gevaarlijk of onveilig ervaart. Als 2 gerelateerden elkaar na jaren ontmoeten op het televisiescherm, gaat mijn lichaam letterlijk huilen: mijn hart bloedt, mijn lichaam trilt, en de koude rillingen rollen over mijn rug. Vroeger kon ik het totaal niet plaatsen, nu begrijp ik dat mijn ‘verstopte’ verdriet getriggerd wordt door het verdriet van de personen op TV. Ik denk dat de tijd voor mij is aangebroken om met dat verdriet te leren dealen en die gesloten doos van Pandora te openen.

In die doos van Pandora zoek ik naar een schitterende parel. Deze parel kan ik dan leren omarmen en dragen in mijn hart, zodat ik ga kunnen stralen als ontpopte geadopteerde, die bewust is van haar beperkingen en systemen, maar die op hetzelfde moment kan uitdragen waarvoor ze staat. Daarvoor is veiligheid dus essentieel: Safety first!

Om deze brief af te sluiten zou ik jou nog willen vragen, Renate: Wat houd je momenteel zoal bezig? Waar sta jij in je proces?

Hey lieve Renate,

Je laatste brief was weer een voltreffer. Het feit dat je de vinger op de pols legt over de afwezigheid van afstandsouders in geboorteland is meer dan terecht. Ze durven bijna niet uit de schaduw te treden, uit angst voor kritiek, onbegrip en vooral door de pijn die ze zelf doormaakten toen ze hun kind moesten afstaan. Het woord afstandsouder drukt ook die pijn uit, het moeten afstaan van een kind, dat vaak onder druk van buitenaf gebeurde en misschien nog steeds gebeurt, is een traumatische gebeurtenis. Hoe kan je daar nu happy van worden? Of meer nog, hoe kan je als buitenstaander voelen wat een moeder voelt, die haar kind 9 maanden heeft gedragen, bij het afstaan van haar eigen kind?

Soms vraag ik me af, hoe een mens zich moet ‘harden’ onder de druk van de maatschappij want er wordt geen of weinig ruimte gelaten voor de frustraties, het zich alleen voelen in de situatie waarbij er in de plaats van de moeder beslist wordt. Toen ik mijn kinderen op de wereld zette, overviel mijn lichaam van liefde voor hen, maar door het feit dat ik afgestaan ben, zou geen haar op mijn hoofd eraan denken om datzelfde leed aan mijn kinderen door te geven. De pijn van het afgestaan worden, kan in mijn geval niet omgezet worden in nieuwe pijn om eventueel opnieuw afgescheurd te worden van familie, in dit geval mijn eigen kinderen. Dat zou ik niet overleefd hebben, of althans niet doorstaan hebben zonder depressie(s). Het is een enorme uitdaging, om dat kindstrauma-gedeelte niet over te brengen naar mijn kinderen. Want ik ben zo aan hen gehecht dat ik bang ben om hen op een dag niet genoeg hun eigen leven te laten leiden. Maar misschien is het feit dat ik hiervan bewust ben, al een stap in de goede richting.

Familieaangelegenheden, tja, dat zijn zo van die plichtplegingen waar ik minder en minder belang aan hecht. Naar mijn gevoel bereik je veel meer als je mensen de vrijheid laat. Het samenkomen met mensen die je graag ziet, moet niet gereduceerd worden tot vaste verplichte feesten, waarbij vooral energie gaat naar het koken en het uitpakken van grootse cadeaus. Hoe kan je liefde nu met geld kopen? Een simpel gebaar op een onverwachts moment, daar haal ik persoonlijk veel meer uit. Maar de maatschappij en de economie herleeft of leeft van deze vaste momenten waarbij de schijn het vaak wint van oprechtheid.

De 2 vorige zondagen heb ik samen met mijn 2 collega’s van Adoptie Schakel een adoptie-event georganiseerd. Veel mensen, organisaties en stichtingen kregen de kans om verhalen rond adoptie en pleegzorg te delen. Hoe zwaar sommige getuigenissen ook waren, des te meer er verbinding voelbaar was. Ik ben fier op de mensen die dit mee mogelijk hebben gemaakt. Laat ons allemaal uit onze schaduw treden, onze plek innemen en verbinding creëren. Hierdoor houden we moed en hoop, hoop om op een dag de problemen rond adoptie en vooral illegale adopties de wereld uit te helpen.

Zelf voel ik dat ik meer en meer uit mijn schaduw treed, maar dit proces vergt tijd, energie en vooral veel doorzettingsvermogen. Ik blijf hopen dat het me nog heel wat zal brengen. En zoals ik overlaatst de wereld instuurde:

Colour your life, with ups and downs, cherish every moment, and take care of yourself. Listen to the signs of your body, catch them inside of you.

November is de adoption awareness month. Waarom is dit zo belangrijk? Omdat er 4x meer zelfmoorden gebeuren bij geadopteerden dan het gemiddelde. Dit geeft toch aan dat er meer psychologisch leed is bij geadopteerden. De cijfers liegen niet, en ik vind het des te schrijnender dat er zo weinig adoptie sensitieve hulpverleners ter beschikking zijn, en dat de overheid hier zo weinig mee doet. Vaak wordt het verscheuren van de originele familie onderschat. Een gepast woordje voor geadopteerden die uit het leven stapten is hier niet misplaatst.

Hieronder kan je 2 gedichten vinden die ik geschreven heb ter nagedachtenis van de geadopteerden die het leven niet meer zagen zitten. Het is mijn manier om om te gaan met het donkere of schaduwdeel van adoptie.

Hoe voel jij je tijdens deze maand, Renate? Wat doet de Adoption Awareness Month met jou? Ik vond je getuigenis op het What’s Your Story Festival op zijn minst beklijvend. Het werkt nog steeds door op mij…

Veel liefs,

An Sheela

Lieve Smitha, Lee, Thomas, Haryanti, Shalini en nog vele anderen:

Disappearing voices:

Life could have been beautiful,

Life has been too hard,

Pain was invincible,

You got all the worst cards.

Very often, pain was there,

But people didn’t understand,

Little by little, I can feel and accept your choices,

Quitting, and disappearing voices.

To adoptees in difficulties, I hold out my hand,

And I pray, that the suffering part of adoption will end.

©An Sheela Jacobs

Get out of your shadow:

Wind, blowing leaves in the air,

Wind, whistling in the trees,

Rain, taking your tears,

Mixing two types of water.

Two types of families,

Two types of lives,

Two types of culture,

We are split up,

And sometimes we are stuck.

Stuck in pain and suffering,

Life of an adoptee is not always

Bling bling.

But you, you matter, you are nice, you are like gold.

Your smile, you, you count!

Each of you stays in my heart, you are in my mind.

Thinking of you means that my love for you is not behind.

Take care up there, each of you, and many others,

The future of the next generation adoptees,

They don’t have to live and deal with the suffering of their mothers.

Each one can exist, with their ups and downs,

Try to get out of your shadow,

You are the hero of yourself, you lead your own show.

©An Sheela Jacobs

Dag lieve Renate,

Dank je voor je heftige brief, ik probeer me zo hard in te beelden hoe het voor jou moet voelen, dat je eerste moeder de boot afhoudt voor een bezoek aan haar. Wat een kracht heb jij, om hiermee om te gaan! Sinds de beslissing dat ik ook naar mijn roots terugkeer, gebeurt er van alles in mijn lichaam: gevoelens van euforie, maar ook van onzekerheid, angst, en spanning. Mijn darmen trekken samen bij het zien van de laatste aflevering van Spoorloos (Nederlandse televisie). Ik weet dat dit emo-televisie is, maar ik heb het nodig om me te kunnen voorbereiden op mijn reis in april 2022.

Got no connection, no faith or direction, no

Searching and searching for someone to save my soul

Ooh-ooh, ooh-ooh, ooh-ooh, ooh-ooh,

I was wept up in a wave, swept up in a wave

Ooh-ooh, ooh-ooh, ooh-ooh, ooh-ooh,

Then I heard you say may name

Yeah-yeah, yeah-yeah

Lost, I was lost, I was lost ‘til you loved me

Now I’m found, now I’m found, now I’m found

Yeah, you took me to the place, it was safe, it was sound,

Lost, I was lost, now I’m found

Maroon 5

Wat zijn mijn sporen? Wat zijn mijn roots? Wat zijn mijn gevoelens? Ik voel me op dit moment effectief spoor-loos. Wie ben ik? Ben ik weggebracht door mijn familie? Wat is mijn échte geboortedatum? Hoe gaan mijn eerste ouders om met dit verlies, een verlies waardoor ze achtervolgd worden, hun ganse leven lang? Of is het alleen mijn eerste moeder die hiermee geconfronteerd wordt, en is de vader onbekend? Soms heb ik zo’n zin om te vloeken, om het uit te schreeuwen, dat ik het onverantwoord vind dat ik niet over juiste gegevens beschik, ik wil écht weten wie ik bent, waarvoor ik sta. En jawel: de juiste gegevens op papier zijn voor mij van essentieel belang. Het bepaalt mijn identiteit. Ik heb het gehad met leugens om bestwil. Ik heb het gehad met: “Wees dankbaar, kijk eens naar alle kansen die je hebt gehad”. Uiteraard weet ik dat ik hier een luxeleventje leid, maar ik voel me daar niet altijd lekker bij. Ik voel soms afgunst naar mezelf toe: Waarom ik? Waarom niet een ander kind dat het misschien meer verdiende? Waarom ben ik soms zo op de dool? Ik heb me eindelijk losgerukt van de visie anderen, ik ben vastbesloten: ik wil nu, op mijn 41^e, naar mijn échte ik op zoek, in de hoedanigheid van An Sheela. En om die puzzel volledig te maken, heb ik de gegevens nodig van mijn eerste levensjaar. Ik ben dit eveneens verschuldigd aan mijn kinderen, het is ook hún verhaal.

Karin werd geadopteerd uit Griekenland, en heeft geen enkel aanknopingspunt dan enkel haar kindertehuis. Check, dit is ook voor mij zo.

Ze doet een DNA-test, en wat blijkt: ze heeft een volle broer.  Dit nieuws komt als een donderslag bij heldere hemel. Mijn hart slaat op hol: hoe groot is de kans dat dit gebeurt? Ik heb ook een test gedaan, maar mijn gegevens leiden op dit moment nergens toe.

De volle broer heeft zijn familie gevonden in 2017. Te gek voor woorden, die film krijgt Karin te zien en zo ontdekt ze haar ouders, en het bestaan van nóg een jongere broer. De eerste moeder houdt de boot af, de eerste vader is ondertussen overleden.
(Aflevering Spoorloos, NPO, 9 oktober 2022)

Dit toont aan hoe traumatisch het is voor de eerste ouders die verplicht worden, door omstandigheden, om hun kind af te staan. Roddels, argwanende blikken in de straat, onbegrip… Hoe mensen soms kijken naar anderen, vertrekt vaak vanuit onwetendheid. Want zelf hebben ze hun leventje op rolletjes, en dan is een oordeel naar mensen in moeilijkheden zo gemakkelijk gevormd. Ik walg van mensen die kortzichtig zijn, ik word kribbig van mensen die het allemaal ‘zo voor elkaar’ hebben en dan pronken met al hun pracht en praal. En uiterlijk gun ik het hen, maar innerlijk strookt het niet met mijn gevoel: mijn gevoel dat ik waarschijnlijk ben afgestaan, omdat mijn eerste ouders die luxe niet hadden, of in een cultuur geboren werden waar de vrouw als minderwaardig werd beschouwd. Dus mijn gevoel trekt dit door: Dan ben ook ik minderwaardig, want mijn ouders hebben me niet gewild. Maar klopt dat gevoel wel? Ben ik effectief afgestaan omdat ik voortkom uit een eventuele verkrachting? Of hadden mijn ouders de middelen niet, maar wilden ze me wel? Ik kan me niet verzoenen met de term ‘vondeling’, alsof ik gereduceerd word tot het vuil van de straat…

Ik probeer mijn kinderen zo goed mogelijk bij te staan maar ik toon hen ook dat niet alles in het leven in hun schoot geworpen wordt, dat ook zij moeite mogen doen om iets te bereiken. Ik heb geknokt om te staan waar ik nu ben. Ik ben er uiteraard voor hen, ze zijn mijn alles! Maar ik wil geen rotverwende kinderen, ze zullen voor een aantal zaken toch zelf de handen uit de mouwen moeten steken. En vooral: ze hebben elkaar. Ze staan er niet alleen voor. Niet alleen, zoals ik in het begin van mijn leven…

Mijn adoptieouders hebben me veel gebracht, maar niet zozeer op emotioneel vlak, niet in de zoektocht naar mijn verleden. Dat konden ze niet, door omstandigheden, door een gebrek aan informatie en begeleiding. En ook, waarschijnlijk, omdat ze zelf een aantal zaken niet doorleefd hebben of aanvaard hebben. Ik herinner me bijvoorbeeld nog dat ik niet slaagde voor mijn eerste jaar Romaanse filologie. Ik kreeg de resultaten in de aula, ik ging door de grond van schaamte omdat ik niet heb kunnen waarmaken waarop iedereen toch rekende: An die toch altijd haar best doet, en dan grandioos buisde in deze studierichting. Een moeder van een medestudente griste het papier uit mijn handen, alsof ook zij nog eens wilde onderlijnen ‘hoe dom ik ben’ en vooral wilde laten zien hoe fantastische resultaten haar dochter had. Ik voelde me machteloos, en vernederd, in volle publiek… Daarop hebben mijn ouders gezegd: ’trek het je niet aan’. Meer woorden werden er niet aan vuil gemaakt. Ik heb mijn gevoelens dan maar mooi opgesloten in mijn onderbewuste, ver weg van de realiteit, en vooral: niet begrijpend waarom me dit zo heftig van mijn stuk bracht…

Daarmee wil ik niet zeggen, dat ik perfect ben. Verre van. Ik hoop ik door mijn proces en mijn zoektocht, een aantal antwoorden zal vinden. Een aantal antwoorden, waardoor ik innerlijke rust kan ervaren, want ik ben al mijn hele leven op zoek… 41 jaar lang. En in die rust, kan ik misschien eindelijk mijn kinderen schenken waar zij nood aan hebben: een gelukkige mama die er is voor hen. Gebalanceerd, grappig, volledig geïdentificeerd, kortom de An Sheela waarvan zij ook dromen. Dit kan ik enkel bereiken door mijn trauma te herkennen en erkennen, en helaas kan ik dit niet alleen. Psychotherapeuten en adoptiecoaches: here I come!

Wat een uitdaging he Renate, dat assimileren en tot jezelf komen… En vooral: hoe vermoeiend… Vind je dat ook zo lastig om je energie op peil te houden?

Liefs,

An Sheela

PS: Het aantal geadopteerden dat een externe begeleiding nodig heeft is hoog, veel hoger dan bij de doorsnee burger. Wil je meer informatie hierover? Lees dan zeker het deelrapport van het expertenpanel rond interlandelijke adoptie: https://www.opgroeien.be/sites/default/files/documents/expertenpanel-interlandelijke-adoptie-deelrapport-psychosociale-impact.pdf

Hey Renate,

Wat een mooie brief mocht ik laatst van jou ontvangen. Soms denk ik: wat zou het fijn zijn om dat geadopteerd zijn te stoppen, om niet meer continu met die ‘last’ geconfronteerd te worden. Mensen die soms zeggen: ik zou wel geadopteerd willen zijn, kunnen zich de reikwijdte van deze positie als geadopteerde gevoelsmatig niet inbeelden.

Elke dag kom ik mezelf in de ene of andere vorm weer tegen. En soms op onverwachtse momenten word ik, net als jou getriggerd en teruggestuurd naar het verleden. Vroeger wist ik er geen blijf mee, en kon ik mentaal de klik maken: ik mag geen plaats geven aan mijn gevoelens, want dat vraagt te veel energie, en bovendien: dan stem ik anderen teleur.  Maar zoals je aangeeft: als je je gevoel toelaat, kan je weer echt gaan leven op termijn. Dit gebeurt uiteraard niet zonder slag of stoot.

Dit jaar kwam ik tijdens een opstellingsweekend met mezelf in contact, tijdens een boks-sessie. Heel apart, want ik zou nooit uit mezelf naar zo’n sportles gaan. Maar eigenlijk had het een grote impact op mij. Het doel was om mijn lichaam het ritme van het boksen te laten bepalen. Ik vond dat geen evidentie, integendeel, het nam me zowaar 20 minuten in beslag om dat ritme te vinden. Deze oefening werd achteraf vervolgd door een soort balans-oefening: een dik touw werd rond een boom gelegd, waarbij ik de uiteinden in mijn handen moest houden. Ik moest de uiteinden op en neer bewegen waarbij er een grote golven gevormd werden. Ik werd als het ware meegezogen in het ritme van deze beweging. En plots, plots kraakte er iets binnen in mij, ik kreeg geen adem meer en mijn systeem blokkeerde. Je zal je afvragen hoe dat kwam. Voordat ik aan de oefening begon, moesten de omstaanders mij aanmoedigen door hard te roepen, en zelf werd er in mijn oor gefluisterd dat het ene uiteinde van het touw België symboliseerde en het andere uiteinde India. Ik was vol overgave aan deze oefening begonnen, maar de impact was ongezien, voor mezelf dan toch. Ik stortte letterlijk in en had een half uur nodig om tot mijn positieven te komen. Gelukkig werd ik goed opgevangen. En kon ik in een volgende opstelling de moed vinden om me opnieuw kwetsbaar op te stellen. Ik wilde doorgaan, en doorleven wat ik voor het eerst in jaren had gevoeld: een connectie van het begin van mijn leven die ik miste – een connectie die ik eigenlijk al 41 jaar mis – de connectie met mijn geboorteland, de connectie met mijn eerste moeder. De 3 A’s had ik ten volle kunnen ervaren: A1 – afstand, A2 – adoptie, A3 – autonomie (theorie ontwikkeld door Hilbrand Westra). Als je je afstandsdeel niet kan integreren, blijf je strugglen met je adoptie en is de weg naar autonomie aartsmoeilijk.

En laat het nu dìe connectie zijn, waar veel geadopteerden naar op zoek zijn, of zelfs het bestaan niet van weten. Voor mezelf heb ik tijdens dat opstellingsweekend ervaren dat ik meer mijn geboorteland moet integreren: kledingstijl aanpassen, mijn naam tot mij nemen, en proberen beter in mijn eigen schoenen te staan. Want ik heb de indruk gekregen, dat ik altijd een masker heb gedragen: achter die goedlachse An schuilt een verlegen, soms diepongelukkig innerlijk kind. En dat innerlijk kind, dat wil ik nu leren aanvaarden, en erkennen, zodat die vrolijke An, een gebalanceerde Belgisch-Indische An Sheela wordt. Het gaat al beter sinds ik mijn naamsverandering heb doorgevoerd, maar het is soms nog lastig. Wat ik wel voel is dat er een spanning van mij is afgevloeid: die spanning van mij moeten bewijzen vermindert. Nu voel ik me meer en meer An Sheela, An(-ila) Sheela, mijn Indische roots en genen, ten volle doorleefd.

En die herkenning en erkenning heb ik op een plateautje aangeboden gekregen door mijn selectie tot BE Hero. Mijn beste vriendin Anne-Michèle had mij genomineerd voor deze burgeractie. Beheroes staat voor: een Belgische held zonder cape, die het verschil maakt. In mijn ogen verdiende zij het even zeer om deze titel te krijgen, want zij is ongeneeslijk ziek en ze denkt in deze moeilijke situatie nog zo vaak aan het welzijn van anderen. Het siert haar. Uit 1120 verhalen werd ons verhaal gekozen. 50 helden werden uitgenodigd om deel te nemen aan de nationale feestdag. Een speciale tribune werd voor hen gereserveerd. Anne-Michèle heeft kunnen schitteren die dag, op een tribune recht tegenover de koninklijke familie. Ik kon er toen niet bij zijn omdat ik op vakantie was maar ze heeft iemand anders mijn stoel kunnen geven. Wat na de 21^ste juli volgde was haast ondenkbaar: uit de 50 helden werden 8 helden gelauwerd tot BE Hero op het Koninklijk Paleis, ik was 1 van die 8 helden omdat ik mijn collega’s op het werk had aangemoedigd om Anne-Michèle berichtjes te blijven sturen tijdens haar ziekte.

Maar Anne-Michèle vindt dat ik ook een heldin ben omdat ik met inzet tegen illegale en frauduleuze adopties. Ik steun mijn beste vriendin elke dag in haar ziekteproces – voor mij is dit een evidentie- , en zij steunt mij in alles wat met adoptie te maken heeft. En dit verhaal heeft de Koning geraakt, en ook door de Media werd dit verhaal mee opgepikt, want er zijn 2 reportages de wereld ingestuurd waarin An Sheela Jacobs als Be Hero werd aangehaald. Mijn keel kneep dicht bij het zien van mijn nieuwe naam in koeien van letters op het Tv-scherm, mijn tranen zwelden op van blijdschap en toch ook van fierheid: mijn eerste eigen beslissing, mijn eigen échte naam prijkte zowaar amper een maand na mijn beslissing, tijdens het nieuws op groot beeld en werd duizenden huiskamers ingestuurd.

Het heeft heel veel met me gedaan. Ik had letterlijk enkele dagen nodig om te bekomen, om dit te aanvaarden en ervan te genieten. Want als geadopteerde genieten van zo’n titel is geen evidentie, vooral omdat ik altijd gefunctioneerd heb alsof de anderen belangrijker waren dan mezelf.

Ik was blij om aan de zijde te staan van Anne-Michèle en samen te kunnen stralen op deze speciale dag. Het maakt onze vriendschap alleen maar hechter, en het mooiste cadeau dat ze mij heeft kunnen geven is dat ze me op deze manier nog meer in mezelf doet geloven. Daarom Anne-Michèle: dikke dank je wel. En ik hoop dat ik nog lang deze vriendschap samen met jou mag beleven want ik kan me niet inbeelden hoe het leven zou zijn zonder jou.

If you want to be a hero for others, you have to be a hero to yourself… Ik raad iedereen aan om vroeg of laat aan zijn eigen proces te beginnen, want hoe moeilijk het ook kan zijn, het ís de moeite waard.

En ook jij bent de moeite waard, he Renate. Hoe breng jij je zelfvertrouwen over naar je kinderen? Soms heb ik de indruk dat ik hun onzekerheid in de hand werk omdat ik zo vaak twijfel. Ik heb recent beslist om naar India te vertrekken zonder de kinderen. Zet ik hen dan in de kou? Ben ik te egoïstisch om mijn eigen proces verder te zetten, deels zonder hen? Dit zijn twijfels die soms de kop opsteken. En hoewel ik een stukje steviger in mijn schoenen sta, soms heb ik toch nog de indruk dat mijn paar niet overeenstemt: de ene schoen met hak, en de andere zonder. Alsof ik op 2 ritmes wil vooruit gaan: mijn ritme dat niet altijd strookt met dat van mijn kinderen… Misschien moet ik en moeten zij de zaken wat beter leren aanvaarden. Wat blijft loslaten toch een enorme uitdaging! Is dat voor jou ook zo, dat loslaten een opgave blijft?

Veel liefs en tot schrijfs,

An Sheela

Hallo Renate!

Hoe gaat het met je?

Je vorige brief vond ik heel ontroerend. Dat deel over je eerste moeder maakt het voor mij soms moeilijk om mijn positie in te nemen ten opzichte van mijn eerste moeder. Zou zij nog aan mij denken? Hoe zou het écht met haar gaan? Wat met haar familie? Zou zij me willen ontmoeten of helemaal niet? In bijlage vind je een document waarin ik haar betrek. Lees dus zeker door tot op het einde!

Het zijn onzekere tijden op dit moment in adoptieland. Toch moeten we deze woelige periode doorkomen. Het expertenpanel heeft inderdaad een lijvig rapport neergeschreven. Dit rapport, dat er kwam op vraag van Jo Vandeurzen in 2019, toen minister van Welzijn, brengt heel wat teweeg. Er waren immers te veel onregelmatigheden aan het licht gekomen in adoptiedossiers vanuit Ethiopië.  Het rapport bevat, in mijn ogen, terechte aanbevelingen. Elke verandering, elke nieuwigheid vraagt moed, moed om die verandering aan te gaan en proberen te integreren. Geen enkele partij is onberoerd door de publicatie van het hoofdrapport met de serieus uitgewerkte deelrapporten. En de kritiek komt vanuit verschillende hoeken, wat heel normaal is.

Dat het kind moet centraal gezet worden, is een evidentie. Het is uiteindelijk het kind dat verplaatst wordt: weg van zijn originele cultuur, zonder referentiepunt (zijn eerste ouders), weg van zijn ‘om-genen-ving’ want vaak probeert men om die genen te verwesteren. Welke adoptieouder gaat in het land van herkomst wonen, om daar een kindje te adopteren en er te blijven wonen, zodat het kind zelf kan beslissen wanneer het zijn geboortegrond verlaat? Als geadopteerde moet je je zo snel mogelijk aanpassen in de nieuwe setting, en zeker ook bewijzen dat je niet moet onderdoen voor anderen. Materieel hebben we hier in Europa alles, maar gevoelsmatig komen er vragen, en wees maar zeker: vroeg of laat, ze komen er!

Verder wilde ik nog even iets kwijt over mijn naamsverandering. Hoe onzeker ik ook was, hoe fijn vind ik het dat mensen mij feliciteren met mijn nieuwe naam en begrip tonen voor mijn beslissing. Het is alsof ik her-leef. Dit proces doet mij alleen maar steviger in mijn schoenen staan. Wie weet wat heeft de toekomst voor mij nog in petto? Ik ben gewoon razend benieuwd hoe die eruit gaat zien 😊.

Ik verwijs in deze brief alweer naar een film die ik recent zag: True Mothers. Deze is momenteel in de zalen van de kleinere bioscopen. Het verhaal nodigt je uit om je gevoelens hun vrije gang te laten gaan. Wie is de échte moeder? De eerste moeder of de adoptiemoeder? Zelf denk ik verder: Waarom zouden ze niet naast elkaar kunnen staan in de vorm van open adoptie, of zelfs niet onder de vorm van adoptie maar in de dynamiek van meerouderschap? Wat vind jij van dit idee? En wat houd je op dit moment voor de rest nog bezig?

Zoals ik beloofde voeg ik hier een speciale brief toe, over mezelf. Ik deel het met je, omdat ik je vertrouw, Renate. En dat vertrouwen, dat heb jij verkregen door mij volledig te aanvaarden, met mijn toffe en minder toffe kantjes. Laat je me weten wat je van deze brief vond?

Lieve An Sheela,

Schreeuwend kom je ter wereld, als meisje, niet aanvaard door de Indische maatschappij.

Hulpeloos zwaaiend met je armen en beentjes, krampachtig zoekend naar warmte: Hoor je er wel bij?

Zachte handen raken je aan, proberen je te kalmeren.

Maar het lichaam van die persoon, daarmee kan je niet connecteren.

Je herkent de geur niet, die typische feromonen zijn zoek,

En in die leegte, die angst, valt over je eerste moeder een doek.

Zij is er niet meer, niet meer om je liefde te geven,

Je wordt weggebracht, in een kamer met vreemde gezichten,

Je huilt, je krijst, waarom kreeg jij het leven?

Sheela, omdat je sterk bent, liefhebbend en een meisje met veel potentieel,

Je bent het waard, je eerste moeder was op dat moment niet dapper genoeg,

De psychologische druk werd haar te veel.

Zij nam afscheid van je, met een gigantisch verdriet.

Zij houdt van je An Sheela, haar liefde maakt alle melige liefdesverhaaltjes teniet.

Je lichaam was op slot, emoties kregen geen kans,

Het gemis van die onvoorwaardelijke liefde, ging door je hart als een lans.

Je instinct ging in survivalmodus, voor 40 jaar,

Adoptie is een proces, je bent er nooit mee klaar.

Die liefde van je eerste moeder, die heb je diep in je hart.

Het is vooral die onzekerheid, het niet weten hoe ze eruitziet, dat je tart.

Maar nu je lichaam het trauma erkent,

Kan je vooruit en sta ik je bij, ik kom in gedachten naar jou gerend.

Je bent er, je herleeft, sinds je bij je nieuwe naam wordt genoemd,

Je bent zo moedig, ik heb je van op afstand geroemd.

Je integreert eindelijk een stukje van je verleden,

En ik, je eerste moeder, ik huil om je kracht,

Ik heb heel mijn leven voor jou gebeden.

Lieve An Sheela, zet door, geef niet op!

En wie weet zien we elkaar op een dag,

En dan omhelzen we elkaar, als moeder en kind,

Met onze lange zwarte haren, vervlochten en wapperend in de wind.

Je eerste moeder Anila

PS: Omdat de naam van mijn moeder met ‘An’ begint, heb ik in mijn nieuwe naam An behouden, An Sheela is ook een verwijzing naar mijn eerste moeders identiteit

Hey Renate,

Je brief heeft me enkele dagen beziggehouden, qua gevoel dan toch. Het zijn zware vragen die je me stelt en de thema’s die je aanhaalt zijn ook niet min…

Je kanttekening over onvoorwaardelijke liefde vind ik best interessant. Ik ervaar de liefde van mensen rondom mij als warmte en als erkenning van mijn persoon. Dat ik naar die onvoorwaardelijke liefde hunker, zal waarschijnlijk te maken hebben met de wens om ergens ten volle bij te horen. Als compensatie van het verlies van mijn biologische ouders en de bijhorende roots. Maar zoals je aangeeft: Wat is ten volle? In hoeverre kan je of moet je je daarvoor openstellen? Dat zal voor iedereen weer anders zijn. Het is alsof ik te veel liefde heb, waarmee ik anderen wil overladen, omdat ik dat ‘overladen’ gevoel zelf misschien nooit ervaren heb?

Gisterenavond zag ik nog een klassieke Indische film, het laatste deel van de trilogie ‘The World of Apu’. Ik was helemaal in de ban van deze hoogstaande kwalitatieve film, maar ook het verhaal sleepte me mee. Op het moment dat de hoofdrolspeler aangeeft dat hij niet in staat is om naar zijn zoon te gaan, slaan mijn gevoelens op hol. Waarom gaat hij zijn zoon niet bezoeken? Hij redeneert (en voelt het waarschijnlijk ook zo aan) dat het kind de oorzaak is van het overlijden van zijn vrouw. Zij stierf immers in het kraambed… Ik heb mijn tranen niet kunnen bedwingen, ook al weet ik dat er vaak een reden is voor een bepaalde reactie of voor bepaald gedrag. Die rillingen en emoties waren een lichamelijke weergave van die liefde die ik misschien op de één of andere manier moest missen in het begin van mijn leven. En toch zal ook Apu liefde gemist hebben, maar dat moet ik nog ontdekken als ik de 2 andere delen van de film zal bekijken.

Zoals in mijn laatste gedicht weergegeven, mis ik mijn biologische familie, meer en meer. Dit is vooral getriggerd geweest door (bijna) verlieservaringen het laatste jaar: mijn ongeneeslijk zieke moeder, mijn ongeneeslijk zieke vriendin, de overleden Indische priester die voor mij als een vaderfiguur fungeerde in mijn geboorteland, …  Ook het overlijden van mijn vader 5 jaar geleden heeft me gedestabiliseerd tot het begin van 2021. Ik heb als volwassen geadopteerde vrouw ook nood aan opvang, steun en toeverlaat, en geen klein beetje blijkbaar. Gelukkig word ik goed omringd. Maar toch droom ik om ook die steun bij mijn biologische familie te vinden. Het onderbewuste speelt soms op en dan laat ik me mee wiegen op de Indische wind, met mijn haren wapperend onder de fleurige sjaal van mijn salwar kameez. En met mijn blik gericht op die enorme meanderende Ganges, die zich een weg baant in het droge landschap, vlieg ik richting dat ene huisje. In dat huisje woont een dame, met rimpels die de ontberingen van haar leven tekenen, maar ik zie haar gezicht niet. Ik zie een schim met sporen van rimpels…

Ik droom om mijn Indische familie op een dag te ontmoeten, niet om hen een schuldgevoel aan te praten, maar wel om hen te ruiken, te knuffelen, mezelf te herkennen in hen. Het zou het stukje ‘leegte’ in mijn hart opvullen. Door mijn naamsverandering voel ik me al een beetje meer verbonden met mijn geboorteland. Ik kleed me ook vaker in Indische klederdracht: op mijn geboortedag, thuis, op culturele bijeenkomsten. Die erkenning van mijn Indische kant geeft me een vollediger gevoel. Of ik daarmee meer liefde zal verkrijgen? Nee, uiteraard niet van iedereen, en dat verwacht ik ook niet. Maar ik heb altijd enorm veel respect getoond naar anderen, nu mag ik eens gerespecteerd worden voor een beslissing die ik eindelijk, na zoveel jaren, voor mezelf maak.

Met afwijzing heb ik het al helemaal lastig. Het feit dat mijn moeder me heeft afgestaan, is misschien een wanhoopsdaad geweest.  Maar het heeft er toch mee voor gezorgd dat elke vorm van afwijzing naar mijn persoon, me terug katapulteert naar die ene traumatische gebeurtenis in het begin van mijn leven. De onzekerheid om wéér niet goed genoeg te zijn, want ik was niet goed genoeg om bij mijn ouders in India te blijven, dàt bracht me menig maal van mijn voetstuk: vrienden die me de rug toekeerden, vrienden waarvan ik dacht dat ze aan mijn zijde stonden. Mensen die me aanmoedigden om zo Europees mogelijk te zijn (braaf zijn, niet opvallen, continu bewijzen dat ik niet moet onderdoen voor de blanke klasgenoten etc), op mijn job gedegradeerd worden uit een functie terwijl ik dacht dat ik goed bezig was. Allemaal heikele punten waardoor mijn hele ‘zijn’ door elkaar geschud werd. Die krampen in mijn buik, die huilbuien, ik wist toen niet waar ze vandaan kwamen. Ik had ook de moed niet om dat met anderen te bespreken, ik kroop liever weg, en deed alsof het me niet raakte. Iedere keer terug in dat trauma gaan, was emotioneel uitputtend. Maar ik compenseerde dat met mijn alom bekende glimlach en mijn typische vorm van humor. Op zo’n moeilijk moment gingen mijn gedachten automatisch naar India: had ik dat trauma niet gehad, had ik waarschijnlijk sneller recht in mijn schoenen gestaan.

In jouw laatste brief vind ik het stukje over jouw biologische familie best heftig. Dat evenwicht vinden tussen wat zij willen en wat jij wenst, lijkt me heel moeilijk te vinden, zeker omdat de communicatie op zo’n grote afstand moet gebeuren. Het lijkt een dubbele spagaat, en hoe hou je je spieren soepel in die extra uitgerekte en geforceerde houding?  Ik wens je heel veel moed en wijsheid toe om dat contact te laten groeien. Ook het overlijden van de persoon die jou en je zus jarenlang opving, zal je inderdaad wel serieus geraakt hebben. Dikke knuffel!

Ik ben er zeker van dat mijn biologische moeder die pijn van verlies ook ervaart, en als ze mij niet zou willen terugzien, is dat naar mijn gevoel omdat ze het trauma van het afstaan geen tweede keer wil doormaken. Zou dat ook van toepassing kunnen zijn op jouw moeder? Dat jou ter adoptie afstaan, haar ook niet onberoerd laat, mentaal én lichamelijk? Toch durf ik te denken dat daar de kracht zit van een mens: de pijn leren herkennen en vooral erkennen. Moeilijk maar het werkt meestal helend.

Renate, jij hebt momenteel nog je Vlaamse naam. Wil je die op termijn ook veranderen? Ik vernam dat je je vorige job hebt afgesloten om een nieuwe uitdaging aan te gaan. Hoe zit het met dat soort van afscheid nemen?

Ik wil deze brief afsluiten met een samenvatting van de film The world of Apu omdat die mij diep geraakt heeft, misschien kan je hem ook bekijken? Heb jij nog een Koreaanse film in de aanbieding? Dan wil ik me ook wel een beetje in Korea verdiepen 😊.

Liefs,

An Sheela

26/08/2021

SAMENVATTING FILM:

The world of Apu  – De wereld van Apu

Apu is een jonge schrijver,
Maar is hij wel een blijver?
Het verhaal is beklijvend,
Traag, maar het einde werd door mijn trauma herkend.

De film speelt zich af in Kolkata,
Met Apu als centraal figuur,
De zwart-wit beelden zijn prachtig, zo puur.
Apu komt over als een nietsnut,
Alsof het in zijn leven allemaal niet lukt.

Hij gaat op een dag naar een dorp, met een kameraad,
Hij maakt kennis met diens familie,
Er is een bruiloft op til maar die draait uit op een sisser,
Het is als verraad.
De bruid moet huwen voor het uur van voorspoed,
Anders zal ze eeuwig alleen blijven,
Helaas is de voorziene bruidegom ziek,
Hij wordt weggestuurd omdat hij niet voldoet.
Apu wordt de man van Aparna,
Hij neemt haar mee naar Kolkata.
Ze leven in armoe,
Maar ze zien elkaar graag.
Het is de liefde die zegeviert,
De rest doet er niet toe.
Apu schrijft aan een boek,
Maar hij verdient niet veel.
Daarom geeft hij privé-les,
Zo kan hij zijn vrouw onderhouden,
Met haar huid zacht als fluweel,
Met haar donkere ogen, omlijnd door kohl,
Met haar prachtige gezicht,
Met haar zwarte haren die stralen in het licht.
Maar helaas geraakt hij weer op de dool.
Zij overleeft de bevalling niet,
Zijn zoontje blijft achter,
Maar die kent zijn vader niet…

Deze pijn, dit verdriet,

Komt bij mij extra binnen,

De tranen komen op,

Dat trauma, nee, dat vergeet mijn lichaam niet.

Ik voel de pijn in mijn buik.

Mijn spieren verkrampen.

Maar ondertussen weet ik: mijn trauma,

Kan ik beter niet ‘bekampen’.

Ik erken het fenomeen,

En dat geeft me vertrouwen,

Ik smelt samen met mijn trauma,

Wij zijn één.